Dầu khí Biển Đông: Mã Lai cũng bị Trung cộng ‘ngăn trở’
Bản quyền hình ảnhVCG/VCG VIA GETTY IMAGESImage caption Hải quân Trung cộng tại Biển Đông hồi tháng 4/2018
Bị Trung cộng đe dọa ở thềm lục địa trong dự án dầu khí, Mã Lai đáp trả bằng cách tịch thu 240 triệu đô la của công ty đường ống dầu khí Trung cộng.
Tờ South China Morning Post của Hong Kong hôm 17/7 cho hay, chiếc tàu Haijing 35111 trực thuộc Cảnh sát biển Trung cộng, đã tuần tra xung quanh Cụm bãi cạn Luconia phía nam quần đảo Trường Sa từ ngày 10 đến 27/5, gồm một lô dầu khí được cấp phép cho công ty Sarawak Shell.
Khi Mã Lai điều hai tàu tiếp tế đến khu vực này, tàu hải cảnh Trung cộng chạy quanh khiêu khích, “tiếp cận trong phạm vi 80 mét”, Tổ chức Sáng kiến minh bạch hàng hải (AMTI) cho biết.
Theo Reuters, Mã Lai đáp trả bằng cách tịch thu 243,25 triệu đô la trong tài khoản ngân hàng của công ty đường ống dầu khí quốc doanh Trung cộng (CPP).
Vụ tịch thu diễn ra gần một năm sau khi Mã Lai đình chỉ hai dự án đường ống, trị giá 2,3 tỷ đô la, trong đó CPP là nhà thầu chính.
Chính phủ Mã Lai trong tháng 7/2019 đã yêu cầu ngân hàng HSBC chuyển khoản tiền bị phong tỏa trong tài khoản của công ty Trung cộng sang tài khoản của Suria Strategic Energy Resources, thuộc sở hữu của Bộ Tài chính Mã Lai.
CPP bối rối khi tiền từ tài khoản của họ đơn phương bị chuyển đi mà không cần thông báo.
Giới chức của Bộ Tài chính Mã Lai, văn phòng thủ tướng và văn phòng công ty đường ống Mã Lai không bình luận về tin này.
Bản quyền hình ảnh ROYAL MALAYSAIN NAVY Image caption Tàu hộ tống lớp KD Kasturi bắn tên lửa Exocet MM40 Block II
Chiếc tàu hải cảnh Trung cộng được ghi nhận trở lại cảng ở tỉnh Hải Nam vào cuối tháng 5/2019, nhưng từ thời điểm đó tiến hành tuần tra một khu vực cách bờ biển phía đông nam Việt Nam khoảng 190 hải lý, nhắm vào lô 06-01, ở phía tây bắc Bãi Tư Chính (tên tiếng Anh là Vanguard Bank).
Đáng lưu ý, chiếc tàu hải cảnh 35111 gây sự với tàu Mã Lai cũng là một trong những chiếc tham gia trong vụ đụng độ với tàu cảnh sát biển Việt Nam tại bãi Tư Chính.
Theo trang chuyên về quốc phòng Jane’s Defense, Hải quân Hoàng gia Mã Lai phô diễn năng lực tên lửa của họ gần khu vực hàng hải đang tranh chấp vào ngày 15/7 trong khuôn khổ các cuộc tập trận Kerismas và Taming Sari.
Các tên lửa được bắn từ tàu hộ tống lớp KD Kasturi và trực thăng hải quân Super Lynx. Kasturi bắn tên lửa Exocet MM40 Block II, trong khi Super Lynx phóng một cặp tên lửa chống hạm Sea Skua.
BBC (21.07.2019)
Hoa Kỳ lên án Trung cộng phá hoại an ninh ở Biển Đông
© AP Photo / Luis M. Alvarez
Hoa Kỳ tố cáo và lên án việc Trung cộng cố gắng dùng vũ lực giành quyền kiểm soát các mỏ dầu khí ở Biển Đông.
“Trung cộng chiếm lấy cho mình các tiền đồn ở Biển Đông và đang quân sự hóa những cứ điểm trọng yếu đó. Bắc Kinh cũng xúc tiến những nỗ lực khác để khẳng định những đòi hỏi hàng hải bất hợp pháp của họ ở vùng biển này. Cụ thể, Trung cộng sử dụng lực lượng dân quân vùng biển để gây sức ép, cưỡng chế và đe dọa các các nước khác. Tất cả những động thái đó đang phá hoại hòa bình và làm suy yếu an ninh trong khu vực”, – bà Morgan Ortagus đại diện chính thức của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ tuyên bố hôm thứ Bảy.
Trong số các nước mà Hoa Kỳ thấy đang bị Trung cộng đe dọa, phát ngôn viên Ortagus chỉ nêu tên Việt Nam. Trước đó, chính quyền CHXHCN Việt Nam đã đòi CHND Trung Hoa rút hết các “tàu nghiên cứu” ra khỏi khu vực Biển Đông, nơi Hà Nội coi là vùng đặc quyền kinh tế của mình theo Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS).
“Hoa Kỳ lo ngại trước những báo cáo về việc Trung cộng đang xúc tiến can thiệp vào hoạt động khai thác dầu khí ở Biển Đông, bao gồm cả hoạt động thăm dò và khai thác lâu nay của Việt Nam. Những động thái khiêu khích lặp đi lặp lại nhiều lần của Trung cộng nhằm chống lại việc khai thác dầu khí từ phía các nước khác, song hành với tuyên bố tham vọng chiếm hữu những dự trữ này, đang đe dọa an ninh năng lượng của khu vực, làm suy yếu thị trường năng lượng mở và tự do trong khu vực Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương”, – phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ nói rõ.
“Hoa Kỳ kiên quyết phản đối sự ép buộc và đe dọa từ bất kỳ bên nào nhằm khẳng định yêu sách riêng của họ về tham vọng lãnh thổ và quyền hàng hải. Trung cộng cần phải chấm dứt lối hành xử hung hăng và kiềm chế tránh các hoạt động khiêu khích và gây bất ổn như vậy”, – bà Ortagus tuyên bố.
Hoa Kỳ đang gia tăng quan ngại trước thực trạng Trung cộng xây dựng các cơ sở quân sự ở Biển Đông. Còn Bắc Kinh tuyên bố rằng hành động của họ không mâu thuẫn với luật pháp quốc tế.
Sputnik News (21.07.2019)
Biển Đông : Mỹ tố cáo Bắc Kinh khiêu khích, yêu cầu chấm dứt quấy nhiễu
Một tàu hải cảnh Trung cộng gần một tàu của cảnh sát biển Việt Nam trên Biển Đông ngày 14/05/2014.REUTERS/Nguyen Minh/Files
Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ hôm nay 20/07/2019 bày tỏ quan ngại về « những hành động khiêu khích liên tục » của Trung cộng nhắm vào các hoạt động khai thác dầu khí của các nước láng giềng ở Biển Đông, đặc biệt là tại vùng biển được Việt Nam tuyên bố chủ quyền.
Trong thông cáo hôm nay được AFP và Reuters trích dẫn, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ, bà Morgan Ortagus nhận định : « Những vụ khiêu khíchlặp đi lặp lại của Trung cộng nhằm ngăn trở việc triển khai các hoạt động dầu khí ngoài khơi các nước khác đang đe dọa an toàn năng lượng của khu vực ».
Bản thông cáo nhắc nhở, như ngoại trưởng Mike Pompeo đã « lưu ý » hồi đầu năm, « Trung cộng với các biện pháp cưỡng bức đã ngăn chận các nước thành viên ASEAN tiếp cận nguồn năng lượng trị giá trên 2.500 tỉ đô la ».
Cụ thể hơn, bà Ortagus tố cáo Bắc Kinh « sử dụng lực lượng dân quân biển để gây áp lực và đe dọa các quốc gia khác ». Hoa Kỳ « kiên quyết phản đối việc cưỡng bức và đe dọa của bất kỳ bên nào nhằm khẳng định yêu sách lãnh thổ ». Washington cũng yêu cầu Bắc Kinh « chấm dứt việc quấy nhiễu này ».
Hôm qua Việt Nam tố cáo một tàu khảo sát của Trung cộng mang tên Hải Dương Địa Chất (Haiyang Dizhi) 8 cùng với các tàu hộ tống đã xâm nhập bất hợp pháp vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, và trong suốt nhiều ngày đã tiến hành khoan thăm dò ở bãi Tư Chính gần quần đảo Trường Sa. Tàu tuần duyên Trung cộng còn hung hăng đe dọa các tàu Việt Nam bảo vệ giàn khoan do Rosneft khai thác ở lô dầu 06.1.
Trước đó vài ngày, Trung cộng tuy không xác nhận vụ xâm nhập, khẳng định vùng biển thuộc « chủ quyền » của mình – mặc dù yêu sách « đường lưỡi bò » cách đây đúng ba năm (ngày 12/07/2016) đã bị Tòa án Trọng tài Thường trực La Haye bác bỏ vì không có cơ sở pháp lý.
Trên Twitter hôm nay, giáo sư về Luật Biển quốc tế James Kraska của trường Hải Chiến Hoa Kỳ bình luận về sự kiện ở bãi Tư Chính : « Vi phạm trắng trợn UNCLOS ! Việt Nam nên kiện Trung cộng theo phụ lục VII của Công ước, sẽ thắng ».
RFI (20.07.2019)
Mỹ đả kích Trung cộng ‘bắt nạt’ Việt Nam giữa tranh cãi về tàu khảo sát
Sự xuất hiện của tàu thám hiểm “Hải Dương Địa Chất 8” trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam đã khơi ra phản ứng quyết liệt từ Hà Nội. (Ảnh: Cục Điều tra Địa chất Trung cộng)
Mỹ hôm thứ Bảy lên án Trung cộng bằng những lời lẽ đanh thép, cáo buộc nước này có “hành vi bắt nạt” và “làm suy yếu hòa bình và an ninh” khu vực giữa lúc tàu khảo sát địa chất của Trung cộng tiếp tục hoạt động trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam ở phía nam Biển Đông.
Thông cáo dài của Bộ Ngoại giao Mỹ cho thấy một sự ủng hộ gần như rõ ràng đối với Việt Nam trong một tranh cãi gay gắt với nước láng giềng và thể hiện lập trường mạnh mẽ của Mỹ về vụ việc được nói là tàu Trung cộng cản trở hoạt động dầu khí của các nước có tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông.
Sự xuất hiện của tàu Hải Dương Địa Chất 8 gần Bãi Tư Chính khơi ra phản ứng quyết liệt từ Việt Nam kể từ khi tin tức loan đi hồi tuần trước cho biết các tàu của lực lượng hải cảnh của Việt Nam và Trung cộng đã đối đầu ở khu vực này trong suốt một tuần gần một lô dầu thuộc vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, gợi nhớ đến một vụ đối đầu căng thẳng khác vào năm 2014 liên quan đến một giàn khoan của Trung cộng gây nên biểu tình bạo động ở Việt Nam.
Mỹ, nước không có tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông nhưng luôn khẳng định quyền tự do hàng hải ở đây, đã nhiều lần chỉ trích Trung cộng về những hành động ngày càng quyết đoán nhằm xác lập chủ quyền rộng lớn trong vùng biển mà Việt Nam và một số nước khác có tranh chấp với Trung cộng.
“Hoa Kỳ lo ngại về những bản tin về sự can thiệp của Trung cộng vào các hoạt động dầu khí ở Biển Nam Trung Hoa [Biển Đông], bao gồm các hoạt động thăm dò và sản xuất từ lâu nay của Việt Nam,” phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Morgan Ortagus nói trong một phát biểu sáng thứ Bảy.
“Những hành động khiêu khích liên tục của Trung cộng nhắm vào việc phát triển dầu khí ngoài khơi của các nước có tuyên bố chủ quyền khác đe dọa an ninh năng lượng trong khu vực và làm suy yếu thị trường năng lượng Ấn Độ-Thái Bình Dương tự do và rộng mở.”
Thông cáo nói thêm:
“Việc Trung cộng cải tạo và quân sự hóa các tiền đồn đang tranh chấp ở Biển Nam Trung Hoa, cùng với những nỗ lực khác để khẳng định các yêu sách hàng hải bất hợp pháp ở Biển Nam Trung Hoa, bao gồm việc sử dụng dân quân hàng hải để hăm dọa, cưỡng ép và đe dọa các quốc gia khác, làm suy yếu hòa bình và an ninh của khu vực.
“Áp lực gia tăng của Trung cộng đối với các nước ASEAN chấp nhận các điều khoản của Bộ Quy tắc Ứng xử tìm cách hạn chế quyền của họ hợp tác với các công ty bên thứ ba hoặc các nước, càng để lộ ra thêm ý định khẳng định quyền kiểm soát tài nguyên dầu khí ở Biển Đông.
“Mỹ kiên quyết phản đối sự cưỡng ép và đe dọa của bất kì nước tuyên bố chủ quyền nào nhằm khẳng định các yêu sách lãnh thổ hoặc hàng hải của mình.
“Trung cộng nên chấm dứt hành vi bắt nạt và kiềm chế thực hiện loại hoạt động khiêu khích và gây bất ổn này.
Cố vấn An ninh Quốc gia Tòa Bạch Ốc ngày thứ Sáu cũng đưa ra phát biểu tương tự nhắm vào Trung cộng dù không nhắc cụ thể tới vụ tranh chấp với Việt Nam. “Hành vi cưỡng ép của Trung cộng đối với các nước láng giềng Đông Nam Á là phản tác dụng và đe dọa hòa bình & ổn định trong khu vực,” ông viết trên Twitter.
Mỹ lên tiếng chỉ trích Trung cộng một ngày sau khi Bộ Ngoại giao Việt Nam ra thông cáo chính thức thứ hai liên quan tới vụ việc này trong tuần qua, trong đó kêu gọi sự ủng hộ của các nước khác.
“Duy trì trật tự, hòa bình, an ninh ở khu vực Biển Đông là lợi ích chung của các nước trong và ngoài khu vực cũng như cộng đồng quốc tế,” người phát ngôn Lê Thị Thu Hằng nói hôm thứ Sáu. “Do đó, Việt Nam mong muốn các nước liên quan và cộng đồng quốc tế cùng nỗ lực đóng góp nhằm bảo vệ và duy trì lợi ích chung này.”
Việt Nam đưa ra chỉ trích sắc bén hơn bằng cách nêu đích danh Trung cộng, cáo buộc nhóm tàu khảo sát Hải Dương 8 của nước này vi phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam ở khu vực phía nam Biển Đông. Hà Nội cũng nói đã trao công hàm phản đối cho Bắc Kinh và khẳng định lực lượng chấp pháp sẽ tiếp tục “triển khai nhiều biện pháp phù hợp” nhằm bảo vệ vùng biển Việt Nam.
Một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Trung cộng tại cuộc họp ngày thứ Tư yêu cầu Việt Nam “nghiêm túc tôn trọng chủ quyền” của Trung cộng đối với các vùng lãnh hải liên quan và không có bất kỳ hành động nào “làm phức tạp tình hình.”
Trong khi đó, dữ liệu hải hành sáng ngày thứ Bảy cho thấy tàu Hải Dương Địa Chất 8 vẫn tiếp tục hoạt động trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, theo ảnh chụp màn hình cho thấy đường đi của con tàu đăng trên trang Twitter của Ryan Martinson, nhà nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Hàng hải Trung cộng và là phó giáo sư Học viện Chiến tranh Hải quân ở Rhode Island, Mỹ.
Ông Martinson thường đăng ảnh chụp màn hình vị trí và chuyển động của các tàu chiến trên trang Twitter của mình. Ông bắt đầu đăng thông tin về con tàu này từ ngày 9 tháng 7 và liên tục cập nhật vị trí và chuyển động của nó kể từ khi đó.
Trong một cuộc phỏng vấn với VOA hôm thứ Tư, ông nhận định vụ việc cho thấy Trung cộng “quyết tâm ngăn chặn” Việt Nam khai thác tài nguyên dưới đáy biển và cũng phô trương khả năng mới được tăng cường kể từ vụ đối đầu năm 2014.
“Nhiều loại tàu hải cảnh mới hơn và được vũ trang hùng hậu được sử dụng để đe dọa Việt Nam,” ông nói.
VOA (20.07.2019)
Tuyên bố của Bộ Ngoại giao Mỹ về Biển Đông
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ, bà Morgan Ortagus vừa có tuyên bố với báo giới về “Sự ép buộc của Trung cộng đối với hoạt động dầu khí ở Biển Đông”. Chúng tôi xin được dịch toàn bộ nội dung tuyên bố này, như sau:
Bà Morgan Ortagus, người phát ngôn Bộ Ngoại Giao Mỹ. Nguồn: Getty Images/ Kyodo
“Hoa Kỳ lo ngại bởi các báo cáo về sự can thiệp của Trung cộng vào các hoạt động dầu khí ở Biển Đông (Biển Hoa Nam), gồm các hoạt động thăm dò và khai thác lâu dài của Việt Nam. Trung cộng lặp đi lặp lại các hành động khiêu khích nhằm vào sự khai thác dầu khí ngoài khơi của các quốc gia đòi chủ quyền khác, đe dọa an ninh năng lượng trong khu vực và làm suy yếu thị trường năng lượng tự do và rộng mở trong khu vực Ấn Độ – Thái Bình Dương.
Như Bộ trưởng Pompeo đã lưu ý hồi đầu năm nay, “bằng cách ngăn chặn sự khai thác ở Biển Đông thông qua các biện pháp cưỡng ép, Trung cộng ngăn các nước thành viên ASEAN tiếp cận hơn 2,5 ngàn tỷ đô la dự trữ năng lượng có thể phục hồi”.
Trung cộng cải tạo và quân sự hóa các tiền đồn đang tranh chấp ở Biển Đông, cùng với những nỗ lực khác để khẳng định các yêu sách hàng hải bất hợp pháp của họ trên Biển Đông, gồm việc sử dụng dân quân hàng hải để dọa nạt, cưỡng ép và đe dọa các nước khác, phá hoại hòa bình và an ninh trong khu vực.
Áp lực gia tăng của Trung cộng lên các nước ASEAN về việc chấp nhận các điều khoản trong Bộ Quy tắc Ứng xử (COC), tìm cách hạn chế quyền hợp tác của họ với các công ty bên thứ ba hoặc các nước, tiết lộ thêm ý định khẳng định quyền kiểm soát tài nguyên dầu khí ở Biển Đông.
Hoa Kỳ kiên quyết phản đối sự ép buộc và đe dọa bởi bất kỳ nước đòi chủ quyền nào [trên Biển Đông], nhằm khẳng định các yêu sách lãnh thổ hoặc hàng hải của mình.
Trung cộng nên chấm dứt hành vi bắt nạt và kiềm chế trong việc tham gia vào loại hoạt động khiêu khích và gây bất ổn này.
Ảnh chụp nội dung tuyên bố:
Tiếng Dân (20.07.2019)
Trung cộng không phản hồi kêu gọi của Hoa Kỳ về thảo luận khủng hoảng ở Biển Đông
Một tàu tuần duyên của Việt Nam (bìa phải) cố gắng duy chuyển giữa các tàu tuần duyên Trung cộng gần một giàn khoa dầu của Trung cộng được lấp đặt tại khu vực biển tranh chấp ở Biển Đông. Hình chụp ngày 14/05/14. AFP
Trung cộng không có phản hồi nào trước đề nghị của Hoa Kỳ về thiết lập một cơ chế thảo luận về khủng hoảng ở Biển Đông, trong bối cảnh Bắc Kinh tăng cường hoạt động quân sự tại vùng biển này.
Đô đốc Philip Davidson, Chỉ huy Bộ Tư lệnh Ấn Độ-Thái Bình Dương của Hoa Kỳ cho biết thông tin vừa nêu tại Diễn đàn An ninh Aspen, diễn ra vào 18 tháng 7, ở Bang Colorado, thảo luận về ảnh hưởng gia tăng quân sự của Trung cộng ở khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương.
Đô đốc Philip Davidson nói rằng Bắc Kinh và Washington hiện có “đối thoại đang tiếp diễn” ở cấp độ quân sự, nhưng cần có một cơ chế thảo luận về khủng hoảng để giảm bớt nguy cơ tính toán sai lầm. Đô đốc Philip Davidson nhấn mạnh rằng Trung cộng và Hoa Kỳ đang tham gia ở cấp độ quân sự và Hoa Kỳ đã đưa ra một yêu cầu cho cơ chế thảo luận về khủng hoảng với Trung cộng trong vấn đề kiểm soát ở Biển Đông, tuy nhiên Bắc Kinh chưa hề phản hồi lời kêu gọi của Washington.
Hoa Kỳ và Trung cộng bất đồng quan điểm liên quan việc triển khai quân sự đến khu vực tranh chấp ở Biển Đông. Bắc Kinh luôn phản đối các cuộc trập trận quân sự vì mục tiêu bảo vệ tự do hàng hải ở vùng biển này, trong lúc các quốc gia Đông Nam Á có tranh chấp lãnh hải với Trung cộng quan ngại về sự tăng cường quân sự của Bắc Kinh tại đó.
Cảnh báo của Chỉ huy Bộ Tư lệnh Ấn Độ-Thái Bình Dương của Hoa Kỳ, Đô đốc Philip Davidson vừa được đưa ra ngay sau khi Mạng báo South China Morning Post, vào ngày 17 tháng 7 dẫn phân tích của Sáng Kiến Minh Bạch Hàng Hải (AMTI) thuộc Trung Tâm Nghiên Cứu Chiến Lược & Quốc Tế (CSIS) ở thủ đô Hoa Kỳ cho rằng nguy cơ đụng độ giữa tàu Trung cộng với tàu của Việt Nam và Mã Lai tăng cao tại Biển Đông trong những tuần gần đây khi mà Trung cộng cố cản trở hoạt động thăm dò dầu khí của hai nước này ở khu vực đó.
AMTI nêu rõ Bắc Kinh thể hiện ý muốn này càng tăng qua việc sử dụng vũ lực và đe dọa nhằm cản trở mong ước thăm thăm dò dầu khí của các nước láng giềng. Căng thẳng mới nhất diễn ra suốt hai tuần qua kể từ lúc tàu thăm dò Hải Dương 8 của Trung cộng đi qua khu vực hai lô dầu khí nằm trong vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý của Việt Nam hôm ngày 3 tháng 7.
Chỉ huy Bộ Tư lệnh Ấn Độ-Thái Bình Dương của Hoa Kỳ, Đô đốc Philip Davidson, tại Diễn đàn An ninh Aspen xác nhận rằng Washington cam kết tiếp tục hiện diện ở vùng biển tranh chấp Biển Đông, và cam kết này không phải là để khẳng định các yêu sách của Hoa Kỳ mà nhằm giải quyết các tranh chấp một cách hòa bình và giữ gìn trật tự dựa theo luật pháp quốc tế.
RFI (20.07.2019)
Biển Đông : Tàu Trung cộng vẫn hoạt động tại vùng biển Việt Nam
Ảnh minh họa: Một tàu tuần duyên của Trung cộng hoạt động trong vùng Biển Đông gần Scarborough, khu vực có tranh chấp chủ quyền với Phi Luật Tân. Ảnh chụp ngày 14/05/2019.TED ALJIBE / AFP
Hôm nay 20/07/2019, theo ghi nhận của giáo sư Ryan Martinson, chiếc tàu Hải Dương Địa Chất (Haiyang Dizhi) 8 cùng với các tàu hộ tống vẫn tiếp tục hoạt động tại vùng biển thuộc chủ quyền Việt Nam ở bãi Tư Chính. Bắc Kinh hiện vẫn giữ im lặng sau khi bị Hà Nội tố cáo đích danh vi phạm chủ quyền, và yêu cầu rút toàn bộ tàu khỏi vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam.
Bản đồ do giáo sư Ryan Martinson, trường Hải chiến Hoa Kỳ cập nhật hôm nay cho thấy nhóm tàu này từ ngày 18 đến 20/7 vẫn liên tục hoạt động tại vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) Việt Nam. Trong khi theo Công ước quốc tế về Luật Biển (UNCLOS) mà cả Việt Nam và Trung cộng đều là thành viên, thì nếu các nước khác khi có những hoạt động tại khu vực 200 hải lý trên, nếu ảnh hưởng đến quốc gia ven biển, thì phải được phép của nước này.
Tuần trước, tàu Haijing 35111 của tuần duyên Trung cộng đã thao tác một cách mà theo mô tả của CSIS là « đầy đe dọa » đối với các tàu Việt Nam đang bảo vệ một giàn khoan của Nhật mang tên Hakuryu-5, do tập đoàn quốc doanh Nga Rosneft (ROSN.MM) thuê, hoạt động tại lô dầu 06.1 của Việt Nam, ở cách Việt Nam 370 km (230 hải lý) về hướng đông nam.
Theo quan sát của các chuyên gia, Trung cộng đưa tàu thăm dò địa chất và tàu hải cảnh cỡ lớn đến bãi Tư Chính, nhằm gây sức ép lên việc khai thác dầu khí của Việt Nam trước khi xây dựng xong bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông. Sự hiện diện của dân quân biển Trung cộng cũng cho thấy dự báo Bắc Kinh dùng lực lượng này để quấy nhiễu là chính xác.
Tuy tình trạng này đã diễn ra nhiều tuần qua, nhưng đến hôm qua Hà Nội mới phản ứng bằng một tuyên bố mạnh mẽ, tố cáo Trung cộng vi phạm chủ quyền và yêu cầu Bắc Kinh rút toàn bộ các tàu ra khỏi vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam.
Phát ngôn viên bộ Ngoại giao Trung cộng Cảnh Sảng hôm 12/7 tuyên bố « Trung cộng kiên quyết bảo vệ chủ quyền và quyền hàng hải trên Biển Đông ». Tuy nhiên sau khi bị Việt Nam tố cáo đích danh hôm qua, đến nay chưa thấy có phản ứng gì về phía Trung cộng. Bắc Kinh cũng không đáp ứng lời kêu gọi của đô đốc Philip Davidson, tư lệnh Ấn Độ – Thái Bình Dương về việc thiết lập một cơ chế liên lạc trong trường hợp xảy ra khủng hoảng.
Trên Twitter, cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton kêu gọi « tôn trọng chủ quyền và quyền tự do hàng hải », chỉ trích các hành vi cưỡng bức của Trung cộng đối với các láng giềng Đông Nam Á. Cũng trên Twitter, giáo sư về Luật Biển quốc tế James Kraska bình luận : « Vi phạm trắng trợn UNCLOS. Việt Nam nên kiện Trung cộng theo phụ lục VII của Công ước, sẽ thắng ».
Ngay sau tuyên bố của bộ Ngoại Giao Việt Nam, trên mạng xã hội Việt Nam, nơi mà thông tin về tàu Trung cộng vốn đã rò rỉ từ mấy ngày qua, xuất hiện rất nhiều bài viết đả kích thái độ ngang ngược của Bắc Kinh, và cả những lời kêu gọi có hành động phản đối nhà cầm quyền Trung cộng.
RFI (20.07.2019)
Việt Nam chính thức phản đối Trung cộng xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế
Ảnh minh họa: Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê thị Thu Hằng AFP
Phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Việt Nam vào ngày 19 tháng 7 lên tiếng về phát biểu của người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung cộng hôm 17 tháng 7 về diễn biến ở khu vực Biển Đông.
Tại cuộc họp báo vào chiều ngày 19 tháng 7, bà Lê Thị Thu Hằng nói rõ trong những ngày qua, nhóm tàu khảo sát Hải Dương 8 của Trung cộng đã có hành vi vi phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam tại khu vực phía nam Biển Đông.
Bà Lê thị Thu Hằng tuyên bố đó là vùng biển hoàn toàn của Việt Nam, được xác định theo đúng các qui định của Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển năm 1982 mà cả Vệt Nam và Trung cộng đều là thành viên.
Theo lời người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam thì phía Hà Nội đã tiếp xúc nhiều lần với phía Bắc Kinh ở các kênh khác nhau, trao công hàm phản đối, kiên quyết yêu cầu chấm dứt ngay các hành vi vi phạm, rút toàn bộ tàu ra khỏi vùng biển Việt Nam; tôn trong quyền chủ quyền, quyền tài phán của Việt Nam vì quan hệ hai nước và vì ổn định, hòa bình ở khu vực.
Các lực lượng chức năng trên biển của Việt Nam tiếp tục triển khai nhiều biện pháp phù hợp thực thi chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán một cách hòa bình, đúng pháp luật nhằm bảo vệ vùng biển của Việt Nam.
Bà Lê Thị Thu Hằng nói thêm là Việt Nam mong muốn các nước liên quan và cộng đồng quốc tế cùng nỗ lực góp phần nhằm bảo vệ và duy trì lợi ích chung.
Vào chiều ngày 12 tháng 7 South China Morning Post – SCMP loan tin có ít nhất 2 tàu hải cảnh Trung cộng và 4 tàu Cảnh sát biển Việt Nam đang đối đầu với nhau ở Bãi Tư Chính trong khoảng một tuần rồi, nơi Việt Nam có nhà giàn DK1 do Tiểu đoàn DK1 trực thuộc Bộ Tư lệnh Vùng 2 Hải quân kiểm soát.
Mạng báo tiếng Anh có trụ sở ở Hồng Kông trích dẫn đoạn Tweet của ông Ryan Martinson – Trợ lý giáo sư tại Trường Hải Chiến Mỹ cho hay, hôm 3/7, tàu thăm dò dầu khí Trung cộng mang tên Haiyang Dizhi 8 (Marine Geology 8) đã đi vào vùng biển gần rạn san hô do Việt Nam kiểm soát để thực hiện một cuộc khảo sát địa chấn.
Ông Ryan Martinson đăng tải ảnh chụp màn hình về thông tin theo dõi dữ liệu tàu trong một tweet hôm 11/7 chỉ ra, khu vực trên có sự xuất hiện của các tàu hộ tống tàu thăm dò Trung cộng gồm tàu bảo vệ bờ biển vũ trang 12 ngàn tấn số hiệu 3901 mang theo trực thăng và tàu 2.200 tấn số hiệu 37111.
Trong khi đó, sáng 11/7, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và các thành viên Chính phủ đột nhiên đi thăm Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển và nói chuyện qua điện thoại vệ tinh với các chiến sĩ làm việc trên các tàu CSB 4031, 4034, 9001, 8002, 4038, 4039.
Theo SCMP, cuộc đối đầu có thể dẫn đến đụng độ lớn nhất trên Biển Đông trong vòng 5 năm trở lại đây và có thể kích động làn sóng chống Trung cộng chưa từng thấy ở Việt Nam kể từ vụ giàn khoan Hải Dương 981 kéo vào vùng biển nước này.
Theo Wikipedia, Bãi Tư Chính là một cụm rạn san hô ở phía nam Biển Đông mà Việt Nam cho lắp đặt các cấu trúc thép có tên là nhà giàn DK1 và giao cho Tiểu đoàn DK1 trực thuộc Bộ Tư lệnh Vùng 2 Hải quân kiểm soát.
Việt Nam tuyên bố bãi Tư Chính nằm trên thềm lục địa phía nam, không thuộc quần đảo Trường Sa và bác bỏ sự gán ghép bãi này vào quần đảo Trường Sa.
Đài Loan và Trung cộng quan niệm bãi này thuộc quần đảo Nam Sa. Khu vực bãi Tư Chính đã nhiều lần là đối tượng tranh cãi giữa Việt Nam và Trung cộng.
Năm 1994, tàu vũ trang Việt Nam đã buộc tàu thăm dò Shiyan 2 rời đi sau 3 ngày đối đầu.
Hiện phía Việt Nam cũng như Trung cộng chưa có bình luận gì về vụ việc này.
Vào ngày 11 tháng 7, ông thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc có cuộc làm việc với Bộ Tư Lệnh Cảnh sát Biển Việt Nam và lên tiếng cho rằng cơ quan này không được để bị động, bất ngờ trước các tình huống xảy ra trên biển.
Cũng vào chiều ngày 11 tháng 7, tại cuộc gặp ở Bắc Kinh giữa bà chủ tịch quốc hội Việt Nam Nguyễn Thị Kim Ngân với ông chủ tịch Nhân Đại Trung cộng Lật Chiến Thư hai phía lặp lại cám kết sẽ tiếp tục tuân thủ nhận thức chung của hai lãnh đạo cao cấp hai đảng, hai nước ‘thỏa thuận về những nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển Việt Nam- Trung cộng’.
RFA (19.07.2019)
Diễn biến tại Bãi Tư Chính và lô 06-01 qua góc nhìn Luật quốc tế
Bản quyền hình ảnh HOANG DINH NAM Image caption Tàu hải cảnh Trung cộng trong vụ giàn khoan HD-981 hồi năm 2014
Hôm 19/7, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng đã cho công luận biết rằng nhóm tàu khảo sát Hải Dương 8 của Trung cộng đã vi phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam ở khu vực phía nam Biển Đông.
“Đây là vùng biển hoàn toàn của Việt Nam, được xác định theo đúng các quy định của Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 mà Việt Nam và Trung cộng đều là thành viên,” bà Thu Hằng phát biểu, theo truyền thông Việt Nam.
Bà Thu Hằng cho biết Việt Nam đã tiếp xúc nhiều lần với phía Trung cộng ở các kênh khác nhau, trao công hàm phản đối, kiên quyết yêu cầu chấm dứt ngay các hành vi vi phạm, rút toàn bộ tàu ra khỏi vùng biển Việt Nam; tôn trọng quyền chủ quyền, quyền tài phán của Việt Nam vì quan hệ hai nước và ổn định, hòa bình ở khu vực.
Cũng qua tuyên bố của người phát ngôn Việt Nam, chúng ta được xác nhận rằng các lực lượng chức năng trên biển của Việt Nam tiếp tục triển khai nhiều biện pháp phù hợp thực thi chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán một cách hòa bình, đúng pháp luật nhằm bảo vệ vùng biển Việt Nam.
Bất chấp các hoạt động khiêu khích của Trung cộng, Việt Nam vẫn đang hết sức bình tĩnh và kiên trì không sử dụng vũ lực. Đây là một hành động hết sức khôn ngoan và sáng suốt của Việt Nam.Phạm Ngọc Minh Trang, Giảng viên Luật biển quốc tế
Diễn biến sự việc
Theo thông tin được đăng tải trên Twitter của Ryan Martison (thuộc Đại học Quân sự Hải quân Hoa Kỳ – US Naval War College), South China Morning Postvà Asia Maritime Transparency Initiative (AMTI), hiện giờ trên Biển Đông đang có hai diễn biết mới nhất và đáng chú ý nhất liên quan đến hoạt động của các tàu Trung cộng và phản ứng của Việt Nam.
- Thứ nhất, từ ngày 3/7 đến 17/7/2019 tàu thăm dò địa chất Hải Dương 8 thuộc quyền quản lý và sử dụng của chính phủ Trung cộng đã đi vào vùng biển gần với khu vực Bãi Tư Chính – Vũng Mây. Đi theo bảo vệ tàu này còn có ba tàu hải giám của Trung cộng được vệ tinh phát hiện, đặc biệt là tàu hải giám trên 10.000 tấn ký hiệu 3901 và tàu dân quân biển Qiong Sansah Yu0014. Trong lúc đó, cũng có sự xuất hiện của các tàu cảnh sát biển mang cờ Việt Nam ở khu vực này, thực hiện các hoạt động cần thiết để bảo vệ vùng đặc quyền kinh tế của mình.
- Thứ hai, Ryan Martinson cũng phát hiện ra từ ngày 18/6 đến nay tàu cảnh sát biển được trang bị vũ khí hạng nặng ký hiệu 35111 của Trung cộng neo đậu cách Bãi Tư Chính 40 dặm về phía tây (hôm 12/7 tàu này có di chuyển đến Bãi Chữ Thập và đã quay trở lại khu vực Bãi Tư Chính). Tàu này tuy không trực tiếp tham gia vào việc đi theo bảo vệ tàu Hải Dương 8 nhưng thay vào đó nó thực hiện các hành vi rất khiêu khích xung quanh dàn khoan Hakuryu-5, ở lô 06-01 thuộc Dự án Nam Côn Sơn, liên doanh của Việt Nam với Nga.
Các thông tin này sau đó đã được người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam khẳng định hôm 19/7. Như vậy, trên Biển Đông hiện giờ đang tồn tại tình trạng bất ổn.
Bản quyền hình ảnhCHINA GEOLOGICAL SURVEYImage captionSự hiện diện của tàu khảo sát của Trung cộng trên lãnh thổ Biển Đông dẫn đến cuộc đối đầu
Vùng biển tranh chấp?
Tàu Hải Dương 8 cùng với các tàu bảo vệ của nó, và tàu hải cảnh Trung cộng Haijing 35111 đã có các hoạt động trong khu vực Tư Chính – Vũng Mây, gần với lô 06-01 của Việt Nam. Đây không phải là vùng biển tranh chấp. Đây là vùng biển đặc quyền kinh tế của Việt Nam.
Vùng biển tranh chấp, hiểu theo nghĩa thông thường của Luật quốc tế, có nghĩa là các quốc gia có biển gần kề hoặc đối diện nhau có yêu sách vùng biển của mình chồng lấn lên nhau, đặc biệt là chồng lấn về vùng đặc quyền kinh tế hay thềm lục địa. Vị trí xảy ra các vụ việc hiện tại cách bờ biển Việt Nam khoảng 200 hải lý. Và theo Công ước Luật Biển 1982 các quốc gia ven biển có quyền yêu sách vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý tính từ đường cơ sở (đường cơ sở xa hơn đường bờ biển về phía hướng ra biển). Do đó, có thể khẳng định, vị trí này là nằm hoàn toàn trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam.
Vị trí này không thể là vùng đặc quyền kinh tế hay thềm lục địa mở rộng của Trung cộng chồng lấn lên của Việt Nam. Theo phán quyết của Toà Trọng tài, phụ lục VII của vụ kiện giữa Phi Luật Tân và Trung cộng, Toà khẳng định Trung cộng không có quyền lịch sử tại Biển Đông và, quan trọng nhất, các thực thể tại quần đảo Trường Sa không thể có các vùng biển rộng hơn 12 hải lý xung quanh nó, hay thậm chí không có việc cả quần đảo Trường Sa tạo ra một vùng biển rộng lớn xunh quanh nó. Do đó, nếu Trung cộng cho rằng khu vực này nằm trong vùng thuộc quyền chủ quyền hoặc quyền tài phán của Trung cộng từ các thực thể tại Trường Sa, thì đây là một lập luận hoàn toàn không có cơ sở trong Luật quốc tế.
Như vậy, đây không phải là vùng biển tranh chấp. Đây là một vụ việc mâu thuẫn thực tế giữa các hoạt động của các tàu (hay các quốc gia) trong vùng biển đặc quyền kinh tế của Việt Nam.
Chuyện gì đang xảy ra ở khu vực Bãi Tư Chính?
Quy định của Luật biển quốc tế về vùng đặc quyền kinh tế
Bởi vì các sự việc này đều xảy ra tại vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, cho nên cần phải soi chiếu tính chất pháp lý của các hành động trên của cả hai nước, Trung cộng và Việt Nam, qua chế định về vùng đặc quyền kinh tế của luật pháp quốc tế; trong đó, cơ sở pháp lý quan trọng nhất là Công ước Luật Biển 1982 (UNCLOS) mà cả Trung cộng và Việt Nam đều là thành viên.
Vùng đặc quyền kinh tế là một vùng biển chỉ xuất hiện từ khi UNCLOS ra đời, và các quốc gia ven biển phải chính thức tuyên bố mới được hưởng các quy chế pháp lý của vùng biển dài 200 hải lý tính từ đường cơ sở này. Việt Nam đã tuyên bố vùng đặc quyền kinh tế của mình vào ngày 12/5/1977, và cũng đã cụ thể hoá trong Luật Biển Việt Nam năm 2012. Như vậy, có thể thấy Việt Nam đã hoàn thành các nghĩa vụ pháp lý để có thể xác lập quyền chủ quyền và quyền tài phán tại vùng đặc quyền kinh tế của mình.
Theo Công ước Luật Biển 1982, Việt Nam có quyền chủ quyền (sovereign rights)đối với các hoạt động thuộc về khai thác tài nguyên thiên nhiên (từ động vật sống đến khoáng sản) tại khu vực biển đặc quyền kinh tế. Các quyền này là độc quyền; tức là không một quốc gia nào khác có thể thực hiện các hoạt động kể trên trong vùng đặc quyền kinh tế của một quốc gia, ngoài chính quốc gia đó, hoặc được quốc gia này cho phép. Tuy nhiên, các tàu thuyền của các quốc gia khác được tự do đi lại trong vùng biển này.
Ngoài ra, Việt Nam còn có quyền tài phán (jurisdiction) đối với các hoạt động nghiên cứu khoa học biển trong vùng đặc quyền kinh tế của mình. Theo đó, việc tiến hành nghiên cứu khoa học biển trong vùng đặc quyền kinh tế phải được sự cho phép của Việt Nam.
Tiếp đến, Việt Nam còn có quyền thực thi các hoạt động hành pháp và tư pháp như khám xét, điều tra, bắt giữ và tiến hành các hoạt động tố tụng mà Việt Nam cảm thấy là cần thiết để đảm bảo các quy định và pháp luật của mình phải được tuân thủ. Đây là các quyền tài phán mà công ước cho phép các quốc gia ven biển thực hiện để bảo vệ quyền chủ quyền của mình trong vùng đặc quyền kinh tế.
Như vậy, có thể thấy Công ước Luật Biển 1982 có các điều khoản và quy định khá chặt chẽ để bảo vệ quyền lợi của các quốc gia ven biển trong vùng đặc quyền kinh tế của mình. Điều này cũng phù hợp với tinh thần Hội nghị Luật biển lần 3 của Liên Hợp Quốc soạn thảo ra UNCLOS, trong đó các quốc gia đang phát triển đấu tranh bảo vệ quyền lợi của mình trước các cường quốc biển. Khi đó, chính Trung cộng cũng là quốc gia tích cực trong việc đấu tranh này. Và cũng chính Trung cộng đã dựa trên các cơ sở pháp lý trên mà xua đuổi tàu Impeccable của Mỹ ra khỏi vùng nước của Đảo Hải Nam khi tàu này thực hiện khảo sát tại đây vào năm 2009.
Các hoạt động của tàu Trung cộng tại vùng biển đặc quyền kinh tế của Việt Nam nếu nhằm mục đích thăm dò trữ lượng dầu khí ở đáy vùng đặc quyền kinh tế, cũng là vùng thềm lục địa của Việt Nam, đã xâm phạm vào quyền chủ quyền của Việt Nam. Bên cạnh đó, nếu hoạt động thăm dò địa chất nhằm phục vụ hoạt động nghiên cứu khoa học, thì dù dưới mục đích hoà bình hay không, cũng đã xâm hại đến quyền tài phán của Việt Nam trong vùng đặc quyền kinh tế của mình.
Ngoài ra, hiện giờ chắc chắn nó đã làm ảnh hưởng đến hoà bình trong khu vực biển này (bằng chứng là sự bám rượt của các tàu chấp pháp mỗi bên), vi phạm nghiệm trọng nghĩa vụ sử dụng biển một cách hoà bình theo Luật quốc tế. Nó còn ảnh hưởng đến hoạt động khác như tự do đi lại và hoạt động khai thác thác kinh tế của Việt Nam cùng các quốc gia khác (dưới sự cho phép của Việt Nam) tại đây.
Bản quyền hình ảnh ASIA MARITIME TRANSPARENCY INITIATIVE Image captionAsia Maritime Transparency Initiative mô tả tàu Trung cộng Haijing 35111 quấy rối hai tàu Sea Meadow 29 và Crest Argus 5 phục vụ giàn khoan Hakuryu-5
Giải pháp cho Việt Nam
Sự việc diễn ra vẫn chưa đến mức tranh chấp căng thẳng cực độ. Hiện giờ, bất chấp các hoạt động khiêu khích của Trung cộng, Việt Nam vẫn đang hết sức bình tĩnh và kiên trì không sử dụng vũ lực. Đây là một hành động hết sức khôn ngoan và sáng suốt của Việt Nam. Bởi vì, để đối phó với Trung cộng, quốc gia luôn biết cách tính toán để viện cớ ‘đóng vai nạn nhân’, thì các hành vi trái với pháp luật như sử dụng vũ lực sẽ là cái cớ để Trung cộng lấn tới.
Việt Nam có thể lựa chọn biện pháp hoà bình để giải quyết. Từ đàm phán trực tiếp, trao đổi công hàm cho đến nêu vấn đề trong các hội nghị quốc tế, vận dụng cơ chế làm việc của các tổ chức quốc tế mà Việt Nam là thành viên, trong đó đặc biệt quan trọng là ASEAN, để kêu gọi sự ủng hộ của bạn bè quốc tế.
Ngoài ra, Việt Nam có thể cân nhắc sử dụng cơ chế hoà giải bắt buộc đối với các vấn đề liên quan đến nghiên cứu khoa học theo phụ lục V Công ước Luật Biển 1982. Hay việc sử dụng cơ chế giải quyết tranh chấp bắt buộc ở phụ lục VII của Công ước về các vấn đề pháp lý liên quan khác trong hai sự kiện trên.
Trước tình hình Trung cộng vô trách nhiệm đối với nghĩa vụ quốc tế và sử dụng các tiểu xảo để trục lợi, Việt Nam cần phải chủ động trong việc giải quyết các tranh chấp tại đây.
Phạm Ngọc Minh Trang
BBC (19.0 7.2019)
Tác giả Phạm Ngọc Minh Trang hiện là giảng viên Luật biển quốc tế tại Đại học Quốc gia Sài Gòn và là cộng sự của Dự án Đại Sự Ký Biển Đông.