„Chiến lược “bản địa hóa tuyên truyền ở nước ngoài” đã được thực hiện trong sáu năm trước khi ĐCSTH chính thức công bố kế hoạch tuyên truyền đối ngoại vào năm 2009. Nói một cách đơn giản, chiến lược này liên quan đến việc sử dụng các phương tiện truyền thông nước ngoài để giúp ĐCSTH triển khai công việc tuyên truyền toàn cầu của mình. So với việc triển khai quân đội chính quy, mặt trận ngầm này thuận lợi hơn và dễ chiếm được lòng tin của khán giả địa phương.“
Một người tiêu dùng báo đọc bản sao của ấn bản Châu Phi của tờ báo hàng ngày của Trung cộng trước quầy tin tức ở thủ đô Kenya vào ngày 14/12/2012. (Tony Karumba / AFP qua Getty Images)
Tuyên truyền đối ngoại của ĐCSTH: Mặt trận ngầm
Các lực lượng chính trong công tác tuyên truyền đối ngoại của ĐCSTH chủ yếu là cơ quan ngôn luận chính thức của Đảng, bao gồm Tân Hoa xã, Nhân dân Nhật báo và Đài Phát thanh Quốc tế Trung cộng. Kể từ khi đại dịch COVID-19 nổ ra, ba kênh này đều theo phong cách ngoại giao chiến binh sói của ĐCSTH.
Ngày càng có nhiều người nghi ngờ virus gây ra COVID-19 đến từ Viện Virus học Vũ Hán (WIV). Tính đến ngày 20/6, COVID đã lây nhiễm cho hơn 179 triệu người và cướp đi gần 3,9 triệu sinh mệnh. Cộng đồng quốc tế đang truy cứu trách nhiệm của ĐCSTH về việc xử lý sai lầm khi COVID mới bùng phát ở thành phố Vũ Hán của Trung cộng vào cuối năm 2019, ĐCSTH đã sử dụng bộ máy tuyên truyền của mình để chuyển hướng sự chú ý của công luận quốc tế khỏi vấn đề thực tế và lẩn tránh rắc rồi này.
Một phụ nữ đi qua tòa nhà Đài truyền hình CCTV tại Bắc Kinh ngày ngày 13/08/2010. (Ảnh: Getty Images)
China Daily, tờ báo hàng đầu về phương tiện truyền thông tiếng Anh của ĐCSTH, đã được Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ phân loại là phái bộ nước ngoài vào năm ngoái. Nhưng để kết luận rằng toàn bộ hoạt động tuyên truyền đối ngoại của ĐCSTH đã thất bại là hoàn toàn bỏ sót một điểm rằng ĐCSTH có một mặt trận ngầm hỗ trợ cho việc tuyên truyền của mình trên khắp thế giới.
Một hộp báo China Daily trả phí cùng với các tờ báo hàng ngày miễn phí khác ở Midtown Manhattan vào ngày/12/2017. (Benjamin Chasteen / The Epoch Times)
Chiến lược “bản địa hóa tuyên truyền ở nước ngoài” đã được thực hiện trong sáu năm trước khi ĐCSTH chính thức công bố kế hoạch tuyên truyền đối ngoại vào năm 2009. Nói một cách đơn giản, chiến lược này liên quan đến việc sử dụng các phương tiện truyền thông nước ngoài để giúp ĐCSTH triển khai công việc tuyên truyền toàn cầu của mình. So với việc triển khai quân đội chính quy, mặt trận ngầm này thuận lợi hơn và dễ chiếm được lòng tin của khán giả địa phương.
Chiến dịch tuyên truyền đối ngoại phụ thuộc chính vào nguồn tài trợ của ĐCSTH
Để thực hiện chiến dịch “Tuyên truyền đối ngoại lớn”, ĐCSTH thành lập các cơ quan thông tấn ở các quốc gia trên thế giới nhằm mở rộng phạm vi hoạt động. Trong số đó, Mạng lưới Truyền hình Toàn cầu Trung cộng (CGTN) – chi nhánh ở nước ngoài của CCTV, cơ quan ngôn luận trong nước của ĐCSTH – đã đặt trụ sở chính tại Châu Phi, Hoa Kỳ và Vương quốc Anh. Đến năm 2017, bảy kênh quốc tế của CCTV, bao gồm tiếng Trung, tiếng Anh, tiếng Pháp, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Nga, tiếng Ả Rập và Phim tài liệu (bằng tiếng Anh), đã được phát sóng ở hơn 170 quốc gia và khu vực. Đây là những cơ sở tuyên truyền công khai của quân đội chính quy của ĐCSTH. Họ quảng cáo rầm rộ nhưng không hiệu quả, bởi vì điều đó không nhất thiết có nghĩa là thông tin họ phổ biến được chấp nhận.
Một phụ trang trả phí của China Daily bên trong ấn bản The Wall Street Journal ngày 17/1/2017, mang một đoạn tuyên truyền tấn công Đoàn Nghệ thuật Thần Vận, một đoàn nghệ thuật múa cổ điển Trung Hoa có trụ sở tại New York. (Benjamin Chasteen / The Epoch Times)
Năm 2009 là một bước ngoặt quan trọng, trong đó ĐCSTH đã mở rộng các phương tiện truyền thông quốc tế của mình. Bắc Kinh đã đầu tư 45 tỷ nhân dân tệ (6,6 tỷ USD vào thời điểm đó) để tăng cường sự hiện diện và ảnh hưởng của mình trên các phương tiện truyền thông toàn cầu.
Việc sử dụng bình phong ngầm để tuyên truyền và kể các câu chuyện của Trung cộng (ĐCSTH) có tác động lớn và âm ỉ, khó nhận biết. Ngoài các kênh tuyên truyền nước ngoài xuất bản tin tức với nhiều ngôn ngữ khác nhau, ĐCSTH còn áp dụng ba chiến thuật để ngầm truyền bá tuyên truyền của mình.
Chiến thuật đầu tiên liên quan đến việc hợp tác với các phương tiện truyền thông địa phương có ảnh hưởng ở nước ngoài thông qua nhiều phương tiện khác nhau. ĐCSTH thực sự trả tiền để đưa nội dung từ các cơ quan ngôn luận của mình xuất hiện trên các phương tiện truyền thông địa phương.
Chiến thuật thứ hai liên quan đến việc mời các nhà báo và biên tập viên từ các quốc gia được nhắm mục tiêu đến Trung cộng để thăm, đào tạo và giáo dục, đồng thời cung cấp cho họ chi phí sinh hoạt và phụ cấp cao hơn mức họ sẽ nhận được ở nước sở tại. Đổi lại, ĐCSTH yêu cầu những người này tìm cách đưa tin về Trung cộng hiệu quả ở Mỹ.
Chiến thuật thứ ba liên quan đến việc nâng cấp thiết bị truyền thông cho các công ty truyền thông của các quốc gia nhắm mục tiêu. Đổi lại, các công ty này sẽ báo cáo tích cực về chính quyền Trung cộng. Chiến thuật này cũng bao gồm sự đóng góp của các doanh nghiệp Hoa kiều vào sự phát triển kinh tế của địa phương để đổi lấy các cuộc phỏng vấn trên các phương tiện truyền thông.
Vào tháng 7/2020, Liên đoàn Nhà báo Quốc tế đã công bố một cuộc khảo sát toàn cầu mang tên “Câu chuyện Trung cộng: Định hình lại nền truyền thông thế giới”. Cuộc khảo sát này tiết lộ các cách thức Trung cộng sử dụng để tăng cường ảnh hưởng đối với các phương tiện truyền thông và nhà báo quốc tế trong thập kỷ qua, để kể “Câu chuyện Trung cộng” và gây ảnh hưởng đến nhận thức của cộng đồng quốc tế về Trung cộng.
“Hình thức tiếp cận rộng rãi nhất của Trung cộng được báo cáo là trao đổi báo chí, với một nửa số công đoàn được khảo sát cho biết các nhà báo từ quốc gia của họ đã tham gia vào các chương trình trao đổi hoặc đào tạo do các tổ chức Trung cộng tài trợ. 33% trong số các nghiệp đoàn được khảo sát cho biết họ đã được tiếp cận hoặc đang thảo luận với các nghiệp đoàn hoặc tổ chức báo chí Trung cộng và 38% trong số đó, 14% tổng số, đã tham gia vào Biên bản ghi nhớ (MOU)”, theo báo cáo.
Các nhà báo của ĐCSTH hoạt động ngầm trong Thế giới Tự do
Truyền thông nhà nước Trung cộng Tân Hoa Xã ra mắt kênh tin tức tiếng Anh vào ngày 1/7/2009. Trước đó, ĐCSTH đã bắt đầu ra mắt một số tờ báo tiếng Anh như News CHINA, phiên bản tiếng Anh của China Newsweek và “một tạp chí định kỳ được hầu hết các Tòa Đại sứ nước ngoài ở Trung cộng và hầu hết các Tòa Đại sứ Trung cộng ở nước ngoài đăng ký”, như được trích dẫn từ trang web chính thức của nó. Cơ quan quản lý của nó là China News Service của chính phủ, vốn chủ yếu nhắm mục tiêu đến người Hoa ở nước ngoài và “đồng hương” từ Hong Kong, Ma Cao và Đài Loan.
Vào cuối tháng 2/2009, China Daily, cũng là một phần của Mạng lưới Truyền hình Toàn cầu Trung cộng (CGTN), đã lên kế hoạch thành lập ấn bản Bắc Mỹ và các đài phóng viên ở một số nơi, bao gồm cả Washington, DC. Các quảng cáo tuyển dụng vị trí phóng viên thu hút được rất nhiều người đăng ký. CGTN đưa ra mức lương hấp dẫn.
Như Louisa Lim và Julia Bergin đã viết trên tờ The Guardian vào tháng 12/2018, khi CGTN bắt đầu tuyển dụng các nhà báo “làm việc trong các studio được trang bị hiện đại của [CGTN] ở Chiswick, phía Tây London, thì nhóm tuyển dụng cho CGTN ở London gặp phải một vấn đề đáng ghen tị: quá nhiều người nộp đơn. Gần 6.000 người đã đăng ký cho 90 vị trí nhà báo. Ngay cả công việc đơn giản là đọc lướt những hồ sơ đăng ký cũng sẽ mất gần hai tháng”.
Trong lĩnh vực báo chí toàn cầu, phương tiện truyền thông truyền thống bắt đầu suy giảm kể từ năm 2008. Vào thời điểm mà truyền thông phương Tây đang buộc phải cắt giảm ngân sách và nhân viên do tác động của nguồn thông tin dồi dào trên internet và cuộc khủng hoảng tài chính, nhu cầu tuyển dụng của Trung cộng đối với tất cả các biên tập viên và phóng viên nhiều ngôn ngữ khác nhau dường như là cơ hội tốt cho báo giới. Mức lương cao ngất ngưởng trên các phương tiện truyền thông nước ngoài của Bắc Kinh đủ để khiến một số nhà báo phương Tây bỏ qua các tiêu chuẩn và đạo đức trong nghề báo khi quảng bá tuyên truyền của ĐCSTH.
Theo một báo cáo ngày 8/4 trên tờ The National Pulse, một số nhân viên hiện tại của New York Times đã được tuyển dụng bởi China Daily, bao gồm Jonah Kessel, giám đốc quay phim, Diarmuid McDermott, một nhân viên biên tập và thiết kế và phóng viên Alex Marshall.
Kessel từng là giám đốc sáng tạo của China Daily từ tháng 7/2009 đến tháng 11/2010. Anh ấy đã tweet rằng làm việc cho ĐCSTH đôi khi “có những lợi ích của nó”, và anh ấy cũng đề cập rằng anh ấy cảm thấy “hưng phấn” khi “thiết kế lại” China Daily. Anh ấy “đã tweet nhiều lần về việc anh ấy đang ‘làm việc cho’ và ‘được trả lương’ bởi Đảng Cộng sản Trung Hoa”, theo The National Pulse.
McDermott đã làm việc với tư cách là biên tập viên và nhà thiết kế cho China Daily với vai trò có trụ sở tại Hong Kong trong tám năm — từ tháng 11 năm 2012 đến tháng 11 năm 2020, theo hồ sơ LinkedIn và trang web cá nhân của anh ấy.
ĐCSTH buộc truyền thông Mỹ phải bí mật tẩy não người Mỹ
China Daily đã trả cho các tờ báo Mỹ gần 19 triệu đô la kể từ tháng 11/2016 để in ấn và quảng cáo, trong đó gần 11 triệu đô la đã được trả cho hai tờ báo chính thống là The Washington Post và The Wall Street Journal, theo các tài liệu nộp cho Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ.
Màn hình tiêu đề của một chương trình tuyên truyền có tên gọi: “Cách Tập Cận Bình dẫn dắt Trận chiến COVID-19 của Trung cộng”, từ kho lưu trữ CGTN phát trên màn hình máy tính ở London, vào ngày 4/2/2021. (Leon Neal / Getty Images)
Ngày 12/4, John Dotson đã viết trên tạp chí China Brief của Tổ chức Tư vấn Jamestown Foundation rằng, đã từ rất lâu, các phương tiện truyền thông nhà nước Trung cộng trả tiền cho các phụ đề ‘quảng cáo’ trên các tờ báo lớn của Hoa Kỳ như The Washington Post, Wall Street Journal và New York Times để đặt các tiêu đề ‘China Watch’ hoặc ‘China Focus’. cả hai đều được Tân Hoa xã sử dụng cho nội dung bằng tiếng Anh.
Các bài viết trong các phụ trang này nhằm mục đích trông giống như tin tức và tài liệu biên tập do tờ báo chủ quản trình bày (mặc dù có kèm theo tuyên bố từ chối trách nhiệm, thường là phần in nhỏ), nhưng đại diện cho nội dung tuyên truyền do bộ máy truyền thông nước ngoài của ĐCSTH chuẩn bị. Để mua các phụ trang quảng cáo này, ĐCSTH đã phải trả khoản chi phí đáng kể, ông Dotson cho biết.
“Nội dung quảng cáo như vậy nhằm mục đích tận dụng độ tin cậy của các tạp chí định kỳ tiếng Anh nổi tiếng và có lẽ để đánh lừa những độc giả đáng tin cậy, thường không lưu ý đến các tuyên bố từ chối trách nhiệm và sự khác biệt về văn bản. Điều này cho thấy một ví dụ khác về mục đích của hệ thống tuyên truyền Trung cộng là ‘kể câu chuyện của Trung cộng một cách hiệu quả’, ông’ Dotson viết.
Mặt trận tuyên truyền ngầm của ĐCSTH tác động đến khán giả toàn cầu
Mặt trận tuyên truyền ngầm này thường xuyên đóng vai trò tẩy não và đóng vai trò chính trị vào những thời điểm quan trọng nằm ngoài tầm với của các cơ quan ngôn luận tuyên truyền đối ngoại thông thường của ĐCSTH.
Trong báo cáo năm 2020, Liên đoàn Quốc tế các Nhà báo lưu ý rằng kể từ khi Tổng thống Phi Luật Tân Rodrigo Duterte nhậm chức vào năm 2016, Bắc Kinh đã xây dựng mối quan hệ chặt chẽ với Văn phòng Hoạt động Truyền thông của Tổng thống Philippines (PCOO).
“Nhiều nhân viên đã tham gia vào các chương trình giáo dục, các chuyến đi được tài trợ và nhận học bổng ở Trung cộng, thường là trong nhiều tháng tại một thời điểm. Trong cộng đồng báo chí, có một quan điểm nhất trí rằng khóa đào tạo này đang có tác động. “Cách họ viết câu chuyện của họ bây giờ, họ phản ánh cách Tân Hoa xã hoặc cách các phương tiện truyền thông nhà nước ở Trung cộng viết câu chuyện của họ”, một nhà báo nói, “Đó bình thường là tuyên truyền”, theo báo cáo.
Thay vì học kiến thức làm tin theo cách báo chí tự do phương Tây như Mỹ, Anh, Tây Âu và thậm chí cả Nhật Bản, họ đang học về cách kiểm soát của nhà nước”, báo cáo cho biết.
Các phương tiện truyền thông được biết đến với cái tên “Bất động sản thứ tư” ở Hoa Kỳ. New York Times, tờ báo gần như được các nước châu Á tôn sùng, đã trở thành tiếng nói cho lợi ích của Trung cộng ở Hoa Kỳ và là đội tiên phong của phe cánh tả, ủng hộ lợi ích của các phe phái chính trị được tài trợ bởi chính đất nước của họ. Sự xuống cấp của công cụ công cộng này có nghĩa là phương tiện truyền thông không còn là tài sản thứ tư, mà là một thực thể phụ thuộc vào quyền lực chính trị và kinh tế.
Phân tích trên cung cấp một bức tranh về số tiền khổng lồ chi cho tuyên truyền đối ngoại của Bắc Kinh. Nó nêu bật một thực tế là ĐCSTH, vốn hưởng lợi từ mô hình chủ nghĩa tư bản cộng sản của Trung cộng, đã phát triển một kỹ thuật tinh vi để làm băng hoại các xã hội phương Tây thông qua các biện pháp khuyến khích sinh lợi, và gần như là bất khả chiến bại.
He Qinglian (The Epoch Times)
He Qinglian là một tác giả và nhà kinh tế học nổi tiếng của Trung cộng, hiện đang làm việc tại Hoa Kỳ. Bà cũng là tác giả của “Cạm bẫy của Trung cộng”, liên quan đến tham nhũng trong cải cách kinh tế của Trung cộng những năm 1990 và “Sương mù kiểm duyệt: Kiểm soát truyền thông ở Trung cộng”, đề cập đến việc thao túng và hạn chế báo chí. Bà thường xuyên viết về các vấn đề kinh tế và xã hội đương đại của Trung cộng.
Theo NTDVN (22.06.2021)