Duy Lễ
Chúng tôi cưới nhau xong thì trở thành tay… đen (người ta tay trắng, còn mình tay đen) vì nợ (năm 2003). Chồng láo ngáo mới qua Mỹ, vợ còn đang đi học nên rất nghèo! Vậy mà hai năm sau cũng mua được căn nhà cũ do mượn ngân hàng (năm 2005).
Lần đầu tiên được lên chức chủ nhà, ngày đi làm, chiều về dồn hết sức cho căn nhà: cắt cỏ, chặt cây, dọn dẹp… Vì căn nhà bỏ hoang khá lâu, nên công việc ngập đầu!
Hơn hai năm sau, khi chuyện nhà cửa đâu vào đó thì một ngày đẹp trời, chúng tôi nhận được giấy từ Quận thông báo sẽ… giải tỏa, lấy đất để mở rộng đường! Họ nói sẽ có người tới đo đạc rồi sẽ thông báo chính thức sẽ lấy bao nhiêu đất, có lấy nhà hay không và cả giá cả đền bù bao nhiêu.
Một cảm giác hụt hẫng, lo sợ, bế tắc… vì không biết làm sao. Trong gia đình đã có người bị giải tỏa trong dự án kênh Nhiêu Lộc, thời ở Việt Nam cũng nghe qua về vụ Thủ Thiêm… nên lo sợ vì không biết tụi tư bản giãy chết này sẽ xử ta sao đây?
Trong cơn quẫn trí chợt nhớ ra một người khách hàng. Ông này rất rành rẽ về luật pháp, nhất là về nhà đất. Thế là đem câu chuyện của mình kể cho ông ta (với vẻ mặt đưa đám) và nhờ ông ta cho ý kiến. Sau khi nghe mình kể xong ông ta mỉm cười và phán một câu: Mày thật may mắn!
Tui trợn tròn hai mắt vì ngạc nhiên. Tui nghĩ chắc tiếng Anh tui quá tệ nên ổng hiểu chuyện này qua chuyện nọ. Tôi vội vàng chạy ra xe lấy tờ thông báo của quận cho ông ấy coi, rồi nói tiếng Anh tôi quá tệ nên nhờ ông đọc giúp tờ giấy này.
Ổng lại mỉm cười: Tao hiểu mày nói gì mà. Mày may mắn mà! Quận sẽ đền cho mày số tiền nhiều hơn giá trị của nhà, đất họ lấy. Mày không phải lo lắng gì hết, cứ đợi họ gửi tờ giấy thứ hai về đi. Khi nhận được tờ giấy đó xong, mày sẽ biết được họ sẽ đền cho mày bao nhiêu. Dù cho mày đồng ý với số tiền đó mày cũng nói không đồng ý. Họ sẽ tăng tiền lên. Mày nên đồng ý lần này vì nếu không đồng ý thì phải ra tòa phiền phức, mà cũng chẳng được thêm đâu.
Trút được gánh nặng ngàn cân, hai vợ chồng hồi hộp chờ đợi lá thư từ quận. Và rồi ngày đó cũng đến, họ đưa ra giá đền bù mình rất hài lòng (trị giá hơn một chiếc xe mới tinh dù chỉ lấy ít đất trước nhà). Hai vợ chồng làm đúng bài bản ông khách chỉ dẫn.
Mấy tuần sau lại một lá thư khác từ Quận được gửi tới. Số tiền lúc đó quá lớn đối với chúng tôi. Nó gần bằng 1/4 giá trị căn nhà chúng tôi đã mua mấy năm trước… Từ đó chúng tôi có vốn làm ăn và trở nên khá giả hơn. Sau khi dự án hoàn thành, họ làm vệ sinh sạch sẽ, làm mới con đường vào nhà. Cám ơn Quận đã giải tỏa và đền bù!
Đầu năm nay, chúng tôi lại nhận được lá thư từ quận. Họ lại muốn lấy đất mở rộng đường! Hai vợ chồng không buồn như ngày xưa mà lại vui. Vợ bảo mong sao họ lấy hết đất, hết nhà!!! Cuối cùng họ chỉ lấy có chút xíu thôi!
Chúng tôi vẫn dùng bổn cũ soạn lại. Điều đặc biệt là lần nào cũng vậy, ngoài tiền đền bù cho đất sẽ lấy, họ luôn trả thêm một khoản tiền thuê đất. Họ bảo họ có thể đổ ít đất đá, hoặc khi đào bớt có thể đất cát sẽ tràn qua phần đất của mình.
Hôm qua Chúa nhật, chúng tôi nhận được cú điện thoại của nhân viên đền bù. Bà ấy hỏi chúng tôi có muốn bà đem tiền (check) tới nhà không? Chừng một giờ sau, bà tới tận nhà đưa tiền, vui vẻ, niềm nở. Tôi không phải trả bất cứ khoản phí nào cho bà cả. Tôi nói đùa muốn gặp bà nhiều lần nữa trong tương lai. Dù chỉ vài ngàn đồng nhưng cách nhân viên công vụ làm việc khiến tôi rất vui.
Mười mấy năm trước tôi chỉ là công dân hạng hai nhưng vẫn được đối xử công bằng như tôi được đối xử ngày hôm nay (là một công dân Mỹ). Không cần biết lấy đất, nhà của người ta vì mục đích phục vụ cho việc gì: mở đường, xây nhà thương, trường học nhưng người bị lấy đất, nhà phải được đền bù xứng đáng! Đó là nguyên tắc của bọn tư bản giãy chết!
Tôi có một mong muốn tột bậc, một ước mơ tột… đỉnh là những người dân Thủ Thiêm và nhiều nơi khác trên đất nước Việt Nam, được đối xử và đền bù chỉ bằng bọn tư bản giãy chết đối xử với công dân hạng hai của nó, là tôi hạnh phúc lắm rồi!
DUY LỄ
Nguồn: ThuyMy-RFI