Phạm Hiếu Liêm
Hồi còn bé đi học tiểu học và trung học ở VNCH, chúng tôi học sử ký nói về nước Tàu, ví dụ ông Mạc Đỉnh Chi đi sứ sang Tàu hay người Tàu di dân sang VN thời Chúa Nguyễn khi quân Mãn Thanh diệt nhà Minh nên họ được gọi là Tàu Minh Hương hay Khách Trú. Chỉ có lúc BS Tôn Dật Tiên lật đổ nhà Thanh năm 1911 và đặt quốc hiệu là Trung Hoa Dân Quốc thì có lúc chúng tôi dùng chữ Trung Hoa và về sau, khi Mao Trạch Đông chiếm lục địa và Tưởng Giới Thạch lập chính phủ ở Đài Loan thì chúng tôi mới dùng chữ Trung Cộng để phân biệt với Trung Hoa Quốc Gia ở Đài Loan. Tuy nhiên thông thường thì chúng tôi vẫn gọi người Tàu là Tàu Hồng Kông, Tàu Cộng, Tàu Đài Loan …để phân biệt các loại người Tàu mà không bao giờ gọi họ là người Hán (sai lầm) hay người Trung Quốc (sai tiếng Việt). Lịch sử thời Việt bị Tàu đô hộ có Tàu Hán, Đông Ngô, Đường, Nam Hán nhưng chẳng bao giờ gọi là Trung Hoa hay Trung Quốc cả. Trong thời tự chủ, Đại Việt bị Tàu Mông / Nguyên, Tàu Minh, Tàu Mãn Thanh xâm lăng nhưng cũng chẳng gọi là Trung Hoa hay Trung Quốc gì ráo. Chỉ có sau này VC nịnh bợ quan thầy Tàu Cộng mới bắt đầu dùng Trung Quốc và người Trung Quốc thay vì tiếng Việt thuần túy là Nước Tàu và người Tàu. Chúng ta ở khắp nơi vẫn thích đi ăn cơm Tàu mà chẳng ai nói ăn cơm Trung Quốc cả.
Nước Tàu bắt đầu tự xưng là Trung Quốc từ hồi nào?
Trong triều đại nhà Chu từ thế kỷ thứ 11 đến Thế Kỷ thứ 3 trước Công Nguyên, người Hoa Hạ kiểm soát vùng bình nguyên phía Bắc nước Tàu bây giờ, vây quanh bởi núi và sông nên gọi là Trung Nguyên. Nhà Chu có văn minh và học thuật nên gọi các dân tộc chung quanh Trung Nguyên là Man hoặc Rợ còn nhà Chu cai trị vương quốc văn minh ở giữa (Trung Quốc). Vua tôi nhà Chu không hề biết đến văn minh Ai Cập trước đó cả mấy ngàn năm rồi chuyển qua Ba Tư và Địa Trung Hải với văn minh Hy Lạp. Cùng thời nhà Chu, phương Tây có Đế Quốc La Mã với văn minh nối tiếp Hy Lạp rất huy hoàng do đó người Tàu tự xưng là Trung Quốc không đúng chút nào cả.
Tây phương biết về nước Tàu khi tiểu quốc Tần diệt hết các tiểu quốc khác và chấm dứt thời Chiến Quốc cùng thống nhất một đế quốc Tàu với vị Hoàng Đế đầu tiên, Tần Thủy Hoàng. Tiếng Tàu phát âm Tần là Sin nên ở La Mã tiếng La Tinh phiên âm là Sina sau này Pháp gọi là Chine và Anh gọi là China. Riêng với tiếng Việt thì Tầu hay Tàu cũng được.
Như đã nói ở trên, Trung Hoa hay Trung Quốc chỉ bắt đầu từ sau Cách mạng Tân Hợi 1911, trước đó tổ tiên người Việt phải đối phó với Tàu Hán, Tàu Đường, Tàu Tống, Tàu Mông Nguyên, Tàu Minh, Tàu Mãn Thanh… cho nên bây giờ gọi Tàu Cộng và Tàu Đài Loan là hoàn toàn đúng. Gượng ép gọi Trung Quốc hay người Trung Quốc chỉ đúng với tiếng Hán nhưng sai trong tiếng Việt.
Phạm Hiếu Liêm