Việt Nam không thể khai thác trên vùng biển đặc quyền kinh tế được UNCLOS công nhận
Việt Nam kiện Trung cộng ra toà án quốc tế về Biển Đông sẽ thất bại, và đây là lý do Việt Nam sẽ không bao giờ kiện Trung cộng, tại sao vậy?
UNCLOS là gì?
Trong các tuyên bố của Việt Nam luân nhấn mạnh trong tranh chấp chủ quyền về biển phải tuân thủ UNCLOS (Công ước Liên hợp quốc về biển 1982).
Vấn đề Biển Đông bao gồm Trường Sa và Hoàng Sa là một vấn đề phức tạp, UNCLOS không phải là một bảo bối giải quyết vấn đề tranh chấp chủ quyền.
Muốn hiểu rõ điều này, hãy tìm hiểu tại sao Phi Luật Tân thắng kiện.
Phi Luật Tân thắng kiện Trung cộng vì họ không kiện về vấn đề chủ quyền ở các vùng tranh chấp, họ áp dụng nguyên tắc của UNCLOS tại các vùng tranh chấp không bên nào có quyền cản trở các hoạt động kinh tế như đánh bắt hải sản, khai thác tài nguyên, đi lại tự do trong vòng 200 hải lý.
Trong khu vực tranh chấp, chồng lấn UNCLOS không có điều khoản nào giải quyết vấn đề chủ quyền, mục đích kiện của Phi Luật Tân là vấn đề đặc quyền kinh tế, không phải chủ quyền nên Phi Luật Tân thắng kiện.
Nếu Phi Luật Tân kiện đòi chủ quyền, họ sẽ không những vấp phải phản ứng của Trung cộng mà cả Việt Nam và các nước khác có tuyên bố chủ quyền.
Trong khi Việt Nam lại tuyên bố chủ quyền tại quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa, nếu kiện Trung cộng ra toà Quốc tế đòi chủ quyền sẽ vấp phải phản ứng không những của Trung cộng mà còn nhiều nước khác tuyên bố chủ quyền như Phi Luật Tân, Đài Loan, Indonesia…
Các nhà nghiên cứu cho rằng, việc Việt Nam khăng khăng tuyên bố chủ quyền là bước đi không khôn ngoan, và cũng có thể có những lý do ràng buộc.
Bên ngoài ra vẻ cứng rắn, bảo vệ chủ quyền nhưng đây chính là thất bại trước quỷ kế của Trung cộng áp đặt, bày binh bố trận với nhau.
Cả Trung cộng và Việt Nam cùng tuyên bố chủ quyền, có nghĩa sẽ không bao giờ kiện nhau ra toà, vì toà sẽ chẳng ra phán quyết. Và dĩ nhiên đây là chuyện của hai nước với nhau, dĩ nhiên trong cuộc chơi của hai quốc gia “đồng chí” sẽ chẳng có cuộc kiện tụng nào, Việt Nam mạnh mồm thế thôi, nhưng đã rắp tâm quy phục.
Điều khôn ngoan hơn cả, Việt Nam nên học Phi Luật Tân, Việt Nam sẽ được quốc tế ủng hộ và bảo vệ khi khai thác tài nguyên, đánh bắt hải sản, đi lại tự do trên biển bằng pháp lý quốc tế, không bị Trung cộng rằn mặt, cấm đoán.
Việt Nam chỉ hô hào chủ quyền, lấy UNCLOS làm bình phong sẽ chẳng giải quyết vẫn đề gì, không toà án quốc tế nào ủng hộ, xem xét.
Điều này chỉ thiệt thòi về lợi ích kinh tế khi Việt Nam không thể khai thác trên vùng biển đặc quyền kinh tế được UNCLOS công nhận.
VietbF (30.09.2023)
TT Marcos: Phi Luật Tân chỉ bảo vệ lãnh thổ, không muốn gây chuyện ở Biển Đông
Tổng thống Phi Luật Tân Marcos (con) hồi tháng 7/2023.
Tổng thống Phi Luật Tân nói hôm thứ Sáu 29/9 rằng nước này kiên quyết bảo vệ lãnh thổ và quyền lợi của ngư dân nước mình, đồng thời không muốn gây chuyện. Phát biểu của ông được đưa ra trong bối cảnh bất đồng đang gia tăng giữa Phi Luật Tân và Trung cộng về quyền tiếp cận bãi cạn chiến lược Scarborough ở Biển Đông.
Trong tuần này, lực lượng tuần duyên Phi Luật Tân cho hay họ đã cắt đứt một hàng rào nổi dài 300 mét do Trung cộng lắp đặt để chặn lối vào bãi cạn Scarborough trong vòng tranh chấp gay gắt, vốn bị Bắc Kinh kiểm soát trong hơn một thập kỷ nay.
Tổng thống Phi Luật Tân Ferdinand Marcos (con), trong phát biểu đầu tiên về tình trạng căng thẳng mới nổ ra, nói rằng Phi Luật Tân đang khẳng định quyền đánh bắt cá trong vùng đặc quyền kinh tế của mình.
Ông Marcos nói với các phóng viên: “Những gì chúng tôi sẽ làm là tiếp tục bảo vệ Phi Luật Tân, lãnh hải của Phi Luật Tân, quyền đánh bắt cá của ngư dân chúng tôi ở những khu vực mà họ đã hoạt động hàng trăm năm nay”.
Lực lượng hải cảnh của Trung cộng đã phản bác lời mô tả của Phi Luật Tân về sự việc đã diễn ra, trong khi đó, Hoa Kỳ đứng về phía đồng minh Manila, với việc một quan chức quốc phòng cấp cao của Mỹ gọi hành động của phía Phi Luật Tân là một “bước đi táo bạo” và nhấn mạnh là Mỹ có các nghĩa vụ theo hiệp ước về việc bảo vệ thuộc địa cũ của mình.
Mối quan hệ giữa Phi Luật Tân và Trung cộng gần đây đã xấu đi, chủ yếu là do ông Marcos đề nghị tăng cường quan hệ quốc phòng với Washington, bao gồm cả việc ông mời quân đội Mỹ tiếp cận các cơ sở ở Phi Luật Tân, trên danh nghĩa là nhằm mục đích huấn luyện và nhân đạo.
“Tổng thống thực sự chân thành về cam kết của ông, theo đó, chúng tôi sẽ không nhường một tấc lãnh thổ của mình cho bất kỳ thế lực nước ngoài nào”, phát ngôn viên lực lượng tuần duyên Jay Tarriela nói trong một cuộc họp báo.
Trung cộng, vốn cho rằng bãi cạn Scarborough là lãnh thổ của mình, đã chỉ trích Mỹ về điều mà họ gọi là hành động khiêu khích trong khu vực.
Ông Tarriela cho hay kể từ khi cắt đứt hàng rào nổi, Phi Luật Tân nhận thấy Trung cộng hiện diện ít đi ở bãi cạn.
Vẫn ông Tarriela cho biết một chuyến bay thanh sát hôm 28/9 đã nhìn thấy 3 tàu hải cảnh Trung cộng và 1 tàu dân quân biển, so với 7 tàu Trung cộng hồi tuần trước.
Ông nói thêm rằng có 2 tàu Phi Luật Tân đang đánh cá ở bãi cạn này nhưng vẫn còn rất khó đi vào vùng đầm phá của bãi cạn.
VOA (29.09.2023)
Biển Đông: Phi Luật Tân quyết bỏ rào cản mà Trung cộng đặt ở Scarborough
Lực lượng tuần duyên Phi Luật Tân vào hôm nay 29/09/2023 khẳng định sẽ “làm bất cứ điều gì cần thiết” để dỡ bỏ bất kỳ hàng rào nổi nào mà Trung cộng có thể lắp đặt tại bãi cạn Scarborough đang tranh chấp ở Biển Đông. Tuyên bố này được đưa ra sau khi phi cơ tuần tra của Phi Luật Tân vào hôm qua xác nhận việc một dây phao nổi dài 300 mét của Trung cộng tại bãi cạn này đã bị gỡ đi.
Tàu Hải cảnh Trung cộng tiến gần đến hàng rào nổi gần bãi cạn Scarborough ở Biển Đông. Ảnh do Cảnh sát biển Phi Luật Tân công bố hôm 24/09/2023. via REUTERS – PHILIPPINE COAST GUARD
Theo hãng tin Pháp AFP, các nhà báo có mặt trên một chiếc máy bay của Cục Thủy Hải Sản Phi Luật Tân bay qua rạn san hô do Trung cộng kiểm soát, đã ghi nhận việc lối vào vùng nước nông của bãi cạn này không còn bị chặn.
Vào tuần trước, nhân một chuyến tiếp tế thường kỳ cho ngư dân Phi Luật Tân trong khu vực, lực lượng tuần duyên Phi Luật Tân đã phát hiện một hàng rào nổi mà Trung cộng thiết lập ở lối vào bãi cạn Scarborough.
Trong một quyết định dứt khoát, tổng thống Phi Luật Tân Ferdinand Marcos đã ra lệnh dỡ bỏ rào cản đó, và lực lượng Tuần Duyên Phi Luật Tân đã cắt dứt sợi dây buộc hàng rào dây phao vào một cái neo, để cho hàng rào này trôi dạt đi.
Trước một số nhà báo, ông Jay Tarriela, phát ngôn viên lực lượng Tuần Duyên Phi Luật Tân, phụ trách vùng Biển Đông, khẳng định: “Trong những tháng tới, nếu hàng rào đó được thiết lập lại một lần nữa, Tuần Duyên Phi Luật Tân sẽ làm bất cứ điều gì cần thiết để dỡ bỏ hàng rào đó”.
Về phần mình, trong một phát biểu công khai đầu tiên về vụ việc, tổng thống Marcos vào hôm nay cho biết chính phủ của ông “không muốn gây rắc rối”, nhưng sẽ “tiếp tục bảo vệ Phi Luật Tân, bảo vệ lãnh hải Phi Luật Tân, bảo vệ quyền của ngư dân Phi Luật Tân trong hoạt động buôn bán ở những khu vực mà họ đã đánh bắt từ hàng trăm năm nay”.
“Bước đi táo bạo”
Hành động dứt khoát của Phi Luật Tân tại vùng bãi cạn Scarborough đã được đồng minh Hoa Kỳ hoan nghênh.
Phát biểu tại một phiên điều trần ở Quốc Hội Mỹ vào hôm qua, phó trợ lý bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ phụ trách Nam Á và Đông Nam Á Lindsey Ford đã ca ngợi một “bước đi táo bạo”, đồng thời nhắc lại rằng các cam kết bảo vệ Phi Luật Tân sẽ được kích hoạt trong trường hợp nổ ra các cuộc tấn công vũ trang nhắm vào lực lượng vũ trang, phi cơ và tàu công vụ của Phi Luật Tân, kể cả ở Biển Đông. Các cam kết này cũng được áp dụng trong trường hợp Tuần Duyên Phi Luật Tân bị tấn công.
Hồi đầu tuần, Trung cộng cảnh cáo Phi Luật Tân là không nên “gây rối”, khẳng định rằng chính họ đã triển khai hàng rào bằng dây phao nổi sau vụ tàu Phi Luật Tân xâm nhập vào bên trong rạn san hô, và đã dỡ bỏ vào Thứ Bảy 23/09/2023.
RFI (29.09.2023)
Các nước cần chuẩn bị cho một cuộc chiến lâu dài trên Biển Đông
Hình chụp hôm 20/9/2023 cho thấy tàu hải cảnh Trung cộng đang theo sát tàu đánh cá của Phi Luật Tân ở bãi cạn Scarborough AFP
Màn kịch của Trung cộng ở Biển Đông
Những sự kiện xảy ra gần đây ở Đông Nam Á cho thấy tình hình có vẻ đáng lo ngại: Bắc Kinh công bố “bản đồ tiêu chuẩn” mới trong đó có yêu sách “Đường 10 đoạn” Biển Đông; Chủ tịch Trung cộng Tập Cận Bình từ chối tham dự Hội nghị cấp cao Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) tại Jakarta; Trung cộng và Phi Luật Tân lại có thêm căng thẳng ở Bãi cạn Scarborough, sau sự kiện tàu Hải cảnh Trung cộng bắn vòi rồng vào tàu Cảnh sát biển Phi Luật Tân tại khu vực Bãi Cỏ Mây trên Biển Đông.
Không sự kiện nào trong số này có thể gây ngạc nhiên cho các nhà nghiên cứu về Trung cộng và về tình hình Biển Đông. Giới chuyên gia đã mường tượng thấy một bức tranh phức tạp về “vở kịch ngoại giao” của Trung cộng ở Biển Đông.
Sự kết hợp giữa ngoại giao truyền thống, ngoại giao pháo hạm và ngoại giao công chúng đã trở thành thông lệ trong khu vực: việc Trung cộng thực hiện cái gọi là “luật pháp” – sử dụng các hệ thống và thể chế pháp lý để làm suy yếu đối phương – cùng với việc sử dụng chiến thuật “vùng xám” nhằm mục đích phá vỡ hiện trạng ở Biển Đông theo những cách ít gây chiến.
Từ đầu năm tới nay, Trung cộng đã liên tục gây áp lực đối với Phi Luật Tân. Tháng 2, Phi Luật Tân đã tố cáo Trung cộng chiếu tia laser vào các thuỷ thủ của Phi Luật Tân (1). Tháng 8 thì Trung cộng bắn vòi rồng vào tàu Phi Luật Tân (2), mới đây thì Bắc Kinh làm hàng rào phao để ngăn chặn ngư dân Phi Luật Tân tiếp cận Bãi cạn Scarborough (3).
Các tuyên bố chủ quyền của Bắc Kinh dựa trên “Đường 9 đoạn” đã bị Toà Trọng tài theo Phụ lục VII của UNCLOS đã tuyên vô hiệu vào năm 2016, nhưng điều đó không ngăn được các tàu Trung cộng bắn tia laser và vòi rồng hoặc thực hiện các hoạt động tiếp cận và phong tỏa hạm đội để khẳng định chủ quyền bằng sự đe doạ, cho dù điều đó trái với luật pháp quốc tế.
Từ việc chiếu tia laser vào các tàu Phi Luật Tân vào tháng 2 cho đến bắn vòi rồng và đặt phao ngăn chặn, Trung cộng liên tục thử thách các giới hạn của sự xâm lược – tăng cường nhưng cẩn thận tránh hành động chiến tranh rõ ràng – ở Biển Đông.
Những hành động như vậy đã gây ra sự lên án mạnh mẽ từ những nước như Phi Luật Tân và các quốc gia khác cũng như từ các đối thủ của Trung cộng như Mỹ và Nhật Bản, nhưng Trung cộng không hề tỏ ra lo lắng, thường coi hành vi đó là hợp pháp và cần thiết để bảo vệ lợi ích của mình.
Một vấn đề quan trọng đặt ra là tại sao Trung cộng lại gây căng thẳng trên Biển Đông như vậy? Nhằm mục đích gì? Làm sao để chống lại hành vi trên của Trung cộng?
Một số cách giải thích sau đây có thể làm sáng tỏ các câu hỏi này.
Hình chụp của tuần duyên Phi Luật Tân cho thấy một nhân viên của tuần duyên Phi Luật Tân đang cắt dây hàng rào bằng phao do Trung cộng thả xuống ở gần bãi cạn Scarborough hôm 25/9/2023. AFP
Làm xao lãng những vấn đề trong nước
Một vấn đề nổi cộm nhưng bị báo chí Trung cộng lờ đi là việc Trung cộng đang trải qua một trong những cuộc khủng hoảng lớn nhất dưới sự lãnh đạo của Tập Cận Bình.
Sau khi nổi lên với tư cách là “nhà lãnh đạo trọn đời” của Trung cộng và ra sức lấp đầy đội ngũ thân tín của mình vào các cơ quan hàng đầu của đảng như Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung cộng (ĐCSTQ) và Bộ Chính trị, nhà lãnh đạo tối cao Tập Cận Bình đã phải liên tục hứng chịu những thách thức mà ông gọi là “sóng to gió lớn” trong nỗ lực giữ cho “con thuyền Trung cộng” khỏi bị nhấn chìm.
Tuy nhiên, sự quản trị yếu kém đang khiến Trung cộng gặp khủng hoảng lớn.
Mặc dù luật pháp và chèn ép trên biển là một phần không thể thiếu trong bộ công cụ của Bắc Kinh ngay cả trong những thời điểm thuận lợi hơn, nhưng đã có một sự gia tăng rõ ràng trùng hợp với các vấn đề trong nước của Trung cộng – tình trạng rối loạn trên thị trường bất động sản, tỷ lệ thanh niên thất nghiệp cao và xuất khẩu giảm.
Lịch sử cho thấy các chế độ độc tài có thể có xu hướng ngoại tác hóa những tai ương trong nước của họ, chẳng hạn như trường hợp của chính quyền quân sự Argentina và quần đảo Falklands do Anh cai trị (mà Bueno Aires vẫn tuyên bố cho đến ngày nay là Malvinas) vào năm 1982 trong bối cảnh kinh tế của đất nước gặp nhiều thách thức, bao gồm cả lạm phát tăng vọt.
Cố gắng thúc đẩy một cuộc chiến
Trung cộng dường như đang cố gắng tìm cách tạo cớ cho một phản ứng quân sự từ các bên tranh chấp đối lập ở Biển Đông (hoặc các đồng minh của họ), điều này sẽ kích hoạt việc sử dụng vũ lực của Trung cộng, tuy nguy hiểm hơn nhưng chính đáng về mặt pháp lý. Tuy nhiên cho đến nay chưa có quốc gia liên quan nào rơi vào bẫy của Trung cộng như vậy. Phi Luật Tân đã nhiều lần theo đuổi con đường ngoại giao để bày tỏ sự bất bình, bao gồm cả việc triệu tập đại sứ Trung cộng để phản đối. Tuy nhiên, ngoại trừ leo thang quân sự, các chuyên gia cho rằng Trung cộng dường như ngày càng nhận thức rõ ràng hơn về những gì họ có thể đạt được và không có khả năng ngừng gây thù địch với các nước láng giềng.
Collin Koh, nhà phân tích an ninh khu vực của Trường S. Rajaratnam tại Singapore, cho biết: “Tôi nghĩ Trung cộng đang cố gắng tránh trở thành nước nổ súng đầu tiên vì điều đó sẽ làm suy yếu lập trường của họ trên nhiều mặt.” (4)
Derek Grossman, nhà phân tích quốc phòng cấp cao tại Tập đoàn RAND của Mỹ cũng cho biết, mặc dù việc Trung cộng bắn vòi rồng là nguy hiểm, nhưng nó sẽ không được coi là một “cuộc tấn công vũ trang” có thể kích hoạt một hiệp ước phòng thủ chung giữa Washington và Manila. “Thông thường, một cuộc tấn công vũ trang sẽ dẫn đến sự phá hủy vĩnh viễn hoặc vô hiệu hóa tài sản, có thể gây thương vong về người hoặc mất mạng.”(5)
Liệu sức mạnh và thời gian có ủng hộ Trung cộng?
Một lý do khiến Trung cộng có thể cảm thấy bạo dạn gia tăng căng thẳng hiện nay là nước này cho rằng họ đã đạt đến đỉnh cao thống trị ở vùng biển Đông.
Bắc Kinh đã thể hiện rõ ràng sự không hài lòng đối với mối quan hệ an ninh chặt chẽ hơn của chính quyền Tổng thống Marcos Jr với Washington.
Mặc dù Mỹ với tư cách là cường quốc biển mạnh nhất thế giới luôn cố gắng duy trì sự hiện diện ở Biển Đông, nhưng sự hiện diện của Mỹ vẫn chưa là gì so với lợi thế địa lý thực tế của Bắc Kinh. Trung cộng là một quốc gia ven Biển Đông, chưa kể đến nhóm tiền đồn đảo nhân tạo được quân sự hóa, mang lại lợi thế chưa từng có để thể hiện sự hiện diện liên tục của Trung cộng trong khu vực.
Trung cộng đang thể hiện cho thấy nước này có thể khai thác bộ công cụ mở rộng chiến thuật vùng xám theo ý muốn. Nói cách khác, Bắc Kinh tin rằng họ có thể chơi trò chơi lâu dài ở Biển Đông.
Ví dụ, ở Bãi Cỏ Mây, Trung cộng hoàn toàn nhận thức được rằng thân tàu rỉ sét của tàu chiến Sierra Madre của Phi Luật Tân đang mắc cạn sẽ không tồn tại quá lâu trước khi nó phải bị loại bỏ. Bắc Kinh không có động cơ nào để phát động một cuộc tấn công chớp nhoáng để trục xuất người Phi Luật Tân ra khỏi bãi cạn này. Thay vào đó, Bắc Kinh có thể đơn giản làm suy yếu Manila cho đến khi nước này từ bỏ quyền kiểm soát bãi cạn đó.
Các nước Đông Nam Á cần làm gì?
Trước hết, các quốc gia Đông Nam Á trực tiếp liên quan đến tranh chấp Biển Đông cần thận trọng không để bị rơi vào bẫy “nổ súng trước” của Trung cộng.
Ngoài ra, khi Trung cộng muốn trò chơi này kéo dài thì các nước Đông Nam Á liên quan cần phải có chiến lược đối phó Trung cộng một cách lâu dài.
Trong một trò chơi kéo dài, việc chỉ tập trung vào đối thoại là không đủ. Phản ứng ngoại giao đồng loạt của các bên Đông Nam Á chống lại bản đồ tiêu chuẩn mới của Trung cộng là một dấu hiệu đáng khích lệ. Tuy nhiên, ngoại giao phải được củng cố bằng một hình thức thể hiện sự hiện diện hữu hình. Giải pháp đơn giản nhất là mua ngày càng nhiều tàu và máy bay mạnh mẽ có khả năng hoạt động trên vùng Biển Đông rộng lớn. Tuy nhiên, việc này gặp khó do hạn chế về tài chính, hoàn cảnh vốn quen thuộc với các nước trong khu vực đang tìm cách phục hồi và tăng trưởng kinh tế sau đại dịch COVID-19 và chiến tranh Ukraine. Không thể sánh với đội tàu và máy bay của Trung cộng, nên việc phối hợp và tối đa hóa các nguồn lực thực thi pháp luật về quân sự và hàng hải trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.
Các nước Đông Nam Á có thể chống lại bằng cách chẳng hạn như thắt chặt các quy định pháp lý hàng hải hiện có hoặc tạo ra các quy định mới phù hợp với luật pháp quốc tế để khẳng định lợi ích của mình. Cũng cần tăng cường khả năng phục hồi kinh tế, đặc biệt đối với những nước phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu của Trung cộng, để đa dạng hóa thị trường trong nước nhằm ngăn chặn hoặc giảm thiểu sự ép buộc kinh tế. Sẽ cần nỗ lực của cả nước để đảm bảo các chiến thuật vùng xám không gây bất hòa và gây mất đoàn kết, có thể làm tê liệt phản ứng quốc gia trước các tình huống bất ngờ ở Biển Đông.
Cuối cùng, trong khi nhận thức được những hạn chế cố hữu về mặt cấu trúc của ASEAN khiến việc đưa ra bất kỳ quan điểm thống nhất nào về tranh chấp Biển Đông trở nên khó khăn, các quốc gia thành viên có cùng chí hướng có thể hợp tác chặt chẽ hơn với nhau. Những nước có tranh chấp ở Biển Đông nên bắt đầu giải quyết những vấn đề này một cách nghiêm túc, chẳng hạn như trường hợp thỏa thuận giữa Indonesia và Việt Nam nhằm phân định các vùng đặc quyền kinh tế chồng lấn hồi tháng 12/2022. Các bên liên quan trong ASEAN có thể nỗ lực hướng tới quan điểm thống nhất để tăng cường sức mạnh của mình trong các cuộc đàm phán hiện nay với Bắc Kinh về Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).
Trần Hoàng Hải
__________
Tham khảo:
- https://apnews.com/article/politics-Phi Luật Tân-government-manila-china-8ee5459dcac872b14a49c4a428029259
- https://edition.cnn.com/2023/08/07/asia/china-Phi Luật Tân-coast-guard-confrontation-south-china-sea-intl-hnk/index.html
- https://www.aljazeera.com/news/2023/9/24/Phi Luật Tân-condemns-floating-barrier-in-south-china-sea
- https://time.com/6302515/china-Phi Luật Tân-south-china-sea-aggression/
- https://time.com/6302515/china-Phi Luật Tân-south-china-sea-aggression/
RFA (29.09.2023)
Mỹ lên tiếng về việc Phi Luật Tân ‘gỡ dây phao Trung cộng’ gần bãi cạn Scarborough
Quan chức Bộ Quốc phòng Mỹ nói Phi Luật Tân “gỡ dây phao Trung cộng” gần bãi cạn Scarborough là “một bước đi táo bạo để bảo vệ chủ quyền”.
“Phi Luật Tân gần đây đã có bước đi táo bạo trong việc bảo vệ chủ quyền, bằng cách loại bỏ dây phao do tàu hải cảnh Trung cộng thả gần bãi cạn Scarborough trên Biển Đông”, Phó trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ về Nam và Đông Nam Á Lindsey Ford cho biết trong phiên điều trần trước tiểu ban về Ấn Độ – Thái Bình Dương, Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ, ngày 28/9.
Bà Ford còn tái khẳng định cam kết an ninh của Washington với Manila, cho biết cam kết áp dụng trong cả trường hợp lực lượng vũ trang Phi Luật Tân, bao gồm Cảnh sát biển Phi Luật Tân, bị tấn công trên Biển Đông.
“Chúng tôi tuân thủ hoàn toàn những cam kết đó”, bà Ford nói.
Hình ảnh do Cảnh sát biển Phi Luật Tân công bố ngày 25/9 cho thấy thợ lặn nước này cắt dây phao Trung cộng gần bãi cạn Scarborough. Ảnh: Reuters
Bà Ford bình luận sau khi Cảnh sát biển Phi Luật Tân ngày 25/9 thông báo đã triển khai “hoạt động đặc biệt” để cắt dây phao ngăn ngư dân do hải cảnh Trung cộng triển khai gần bãi cạn Scarborough. Manila gọi việc Bắc Kinh thả dây phao là vi phạm luật quốc tế, gây nguy hiểm cho hoạt động hàng hải.
Bãi cạn Scarborough là rạn san hô vòng gồm nhiều đá ngầm và đá nổi nằm cách đảo chính Luzon của Phi Luật Tân khoảng 230 km và cách bờ biển đông nam Trung cộng khoảng 1.000 km. Hai bên đều tuyên bố chủ quyền, với Manila gọi Scarborough là Bajo de Masinloc, Bắc Kinh đặt tên bãi cạn là Hoàng Nham.
Trung cộng cuối ngày 27/9 bác bỏ thông tin từ phía Phi Luật Tân, cho rằng lực lượng hải cảnh nước này “tạm thời triển khai dây phao để ngăn chặn tàu Phi Luật Tân tiến vào bãi cạn, sau đó chủ động thu hồi và tiếp tục kiểm soát bình thường khu vực”.
Trung cộng đẩy lực lượng Phi Luật Tân ra khỏi Scarborough và kiểm soát bãi cạn này từ năm 2012. Trung cộng sau đó thường xuyên triển khai tàu hải cảnh tuần tra xung quanh bãi cạn Scarborough, cũng như xua đuổi ngư dân Phi Luật Tân ra khỏi khu vực.
Trung cộng cho phép tàu ngư dân Phi Luật Tân quay lại đánh bắt tại bãi cạn Scarborough khi quan hệ hai nước được cải thiện rõ rệt dưới thời tổng thống Rodrigo Duterte. Tuy nhiên, căng thẳng leo thang sau khi Tổng thống Marcos Jr. nhậm chức năm ngoái và đưa ra các tuyên bố cứng rắn với Bắc Kinh.
VietbF (29.09.2023)