Quyết định của chính quyền được đưa ra trong bối cảnh tổng thống Donald Trump phẫn nộ với Harvard sau khi trường này từ chối tuân thủ yêu cầu giám sát việc tuyển sinh, đồng thời chủ nhân Nhà Trắng cũng cáo buộc Harvard thúc đẩy chủ nghĩa bài Do Thái và theo tư tưởng “woke”.

Phải đến Tháng Một, 2025, ông Ngọc được đích thân Tổng Bí Thư Tô Lâm chỉ đạo Bộ Chính Trị thay ông Trần Cẩm Tú ngồi vào chiếc ghế Chủ Nhiệm Ủy Ban Kiểm Tra Trung Ương, thì lúc này tên tuổi Nguyễn Duy Ngọc mới thực sự bùng nổ, trở thành tâm điểm chú ý của dư luận trên bàn cờ quyền lực bởi những bước nhảy “thần tốc.”Từ đây, mọi đồn đoán của dư luận trở thành khẳng định chắc nịch, ông Ngọc không chỉ là thuộc cấp, mà còn là đồng hương thân tín được Tô Lâm cài cắm vào Bộ Chính Trị nhằm thanh trừng các đối thủ chính trị.

Sau chín tháng cầm quyền, những giới hạn nội tại của chính sách “ngoại giao cây tre” – từng được ca tụng như một biểu tượng khôn khéo của Việt Nam – đang dần bộc lộ rõ ràng trong bối cảnh địa chính trị mới, khi Mỹ và Trung Quốc bước vào chu kỳ đối đầu toàn diện, không còn chỗ cho sự mơ hồ hay nước đôi.

Việc Tổng Bí Thư Tô Lâm, vốn không phải là người đứng đầu Quốc Hội hay Chính Phủ lại trực tiếp là trưởng Ban chỉ đạo Trung Ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật thuộc hai nhánh quyền lực này, đã đập tan trục phân quyền giữa Đảng-Nhà Nước-Quốc Hội.Đế chế Tô Lâm tại Việt Nam đã hiện nguyên hình.